Is de Bijbel verkeerd overgeschreven?

Universiteit van Nederland
27 May 202116:31

Summary

TLDRThis script explores the origins and history of the Bible, focusing on the Old Testament. It discusses the Dead Sea Scrolls, which provide a closer look at early biblical texts and their evolution. The discovery of these scrolls in 1947 revolutionized our understanding of the Bible and Jewish culture, revealing multiple versions of texts and insights into the writing process and cultural context of the time.

Takeaways

  • ๐Ÿ“œ The Bible's texts have been copied, translated, and rewritten over 2000 years, raising questions about the accuracy of the early texts.
  • ๐Ÿ‡ณ๐Ÿ‡ฑ The speaker is from the Netherlands and discusses the historical and archaeological aspects of the Bible's origins.
  • ๐Ÿ” The discovery of the Dead Sea Scrolls has significantly changed our understanding of the Bible, bringing us closer to the original texts.
  • ๐Ÿ—๏ธ The oldest and most complete text of the Old Testament is the Masoretic Text from around 1008 AD, which serves as the basis for most translations today.
  • ๐Ÿบ The Dead Sea Scrolls were discovered in 1947 and date from the 3rd century BCE to the 1st century CE, providing tangible evidence of the biblical texts.
  • ๐Ÿ“š The Scrolls were found in 11 caves near Qumran and include fragments and complete scrolls of books from the Old Testament in various versions.
  • ๐Ÿ–‹๏ธ The Scrolls show evidence of the writing process, including corrections and variations, indicating a dynamic and evolving text tradition.
  • ๐Ÿ™Œ The Scrolls reveal the community's view of authority, with some texts attributing leadership to the many or to the priests, reflecting different perspectives.
  • ๐Ÿ•ต๏ธโ€โ™‚๏ธ Modern techniques such as artificial intelligence and high-resolution imaging are being used to analyze the Dead Sea Scrolls further.
  • ๐Ÿ“ˆ The Scrolls demonstrate the existence of multiple versions of the Old Testament, suggesting that textual diversity was a normal part of the biblical writers' culture.
  • ๐Ÿ”ฎ The research on the Dead Sea Scrolls is ongoing, with ongoing work to understand the micro-level details of individual scribes and their contributions to the texts.

Q & A

  • What is the significance of the Dead Sea Scrolls in understanding the Bible?

    -The Dead Sea Scrolls, discovered between the 3rd century BCE and 2nd century CE, provide tangible evidence of manuscripts and texts that were previously unknown. They bring us much closer to the time when the Old Testament was being developed and written, offering insights into the writing process and the cultural context of the Bible.

  • How do the Dead Sea Scrolls affect our understanding of the Old Testament?

    -The Dead Sea Scrolls contain the oldest known versions of the Old Testament books, some of which are different from the versions found in the medieval Codex. They show that there were multiple versions of the Old Testament texts, illustrating the diversity and evolution of the biblical texts.

  • What is the importance of the discovery of the Dead Sea Scrolls in 1947?

    -The discovery in 1947 by two Bedouin shepherds led to a major archaeological race to find more scrolls. This discovery dramatically changed our knowledge of the Bible and Jewish culture, providing tangible evidence of manuscripts from a time much closer to the original writing of the Old Testament.

  • How did the discovery of the Dead Sea Scrolls impact the study of the Bible?

    -The scrolls provided a tangible link to the past, showing how the writers of the Bible worked and evolved their texts. They also revealed previously unknown texts and versions, demonstrating the dynamic nature of biblical writing and the existence of multiple versions of texts.

  • What is the significance of the 'Rule of the Community' text found in the Dead Sea Scrolls?

    -The 'Rule of the Community' text is significant as it shows the development and growth of the text over time. Different versions found in other caves illustrate the evolution of the text and provide empirical evidence of the writing process and the community's understanding of itself.

  • How do the Dead Sea Scrolls help us understand the writing process of the Bible?

    -The scrolls show that the writers of the Bible were not just copying texts but were actively engaged in the creation and evolution of the texts. They corrected errors, added new material, and adapted the texts to their community's needs, showing a dynamic and evolving writing culture.

  • What is the Genesis Apocryphon and why is it important?

    -The Genesis Apocryphon is a text that expands on the biblical narrative of Genesis, particularly the story of Abraham and Sarah. It provides insights into how the ancient readers interpreted and valued certain aspects of the biblical story, showing a different perspective on the events and characters.

  • How do modern technologies like artificial intelligence and high-resolution imaging help in studying the Dead Sea Scrolls?

    -Modern technologies allow for detailed analysis of the high-resolution images of the scrolls, enabling researchers to isolate the ink of the letters written by people over 2000 years ago. This helps in understanding the handwriting, potentially identifying individual scribes and their contributions to the texts.

  • What does the discovery of the Dead Sea Scrolls tell us about the original text of the Bible?

    -The Dead Sea Scrolls suggest that there may not have been a single 'original' text of the Bible. Instead, they indicate that there were multiple versions of the texts, which were part of the normal writing culture of the people behind the Bible.

  • How do the Dead Sea Scrolls contribute to our understanding of the religious and cultural context of the time?

    -The scrolls provide a glimpse into the religious beliefs, practices, and cultural context of the people who wrote and used the texts. They show how the texts were adapted and interpreted in different contexts, reflecting the diverse perspectives and needs of the communities.

Outlines

00:00

๐Ÿ“œ The Origins and Preservation of Biblical Texts

This paragraph discusses the historical background of the Bible, noting that its texts have been copied, translated, and rewritten over more than 2000 years. It raises the question of the accuracy of the Bible's transcription and introduces the 'Dutch Sky University' as a source of insight. The paragraph also touches on the significance of the Bible and the Quran in world history and mentions the discovery of the Dead Sea Scrolls, which have greatly impacted our understanding of the Bible's origins. The speaker intends to explore the scientific perspective on the Bible, including the circumstances of its writing and the archeological findings that have shed new light on its history.

05:01

๐Ÿบ Discovery of the Dead Sea Scrolls

The second paragraph delves into the discovery of the Dead Sea Scrolls in 1947 by two Bedouin shepherds, who found several clay jars containing ancient leather scrolls in a cave near the Dead Sea. These scrolls, dating from the 3rd century BCE to the 1st century CE, include the oldest known manuscripts of books from the Old Testament. The paragraph describes the race between Bedouins and archaeologists to find more scrolls and the subsequent efforts to piece together thousands of fragments. The Dead Sea Scrolls provided tangible evidence of the Bible's texts and revealed multiple versions of the Old Testament, showing how the texts evolved and grew over time.

10:03

๐Ÿ“œ Manuscript Analysis and the Development of Biblical Texts

This paragraph examines the implications of the Dead Sea Scrolls for understanding the development of biblical texts. It discusses the finding of different versions of the 'Rule of the Community' in various caves, illustrating the textual evolution over approximately 100 years. The paragraph highlights the importance of these findings in showing how the biblical writers worked and how they engaged with their audience. It also touches on the significance of the 'Genesis Apocryphon' in providing a different perspective on biblical stories, such as the tale of Abraham and Sarah, and how it reflects the values and concerns of the time.

15:04

๐Ÿ” Advanced Analysis of the Dead Sea Scrolls

The final paragraph discusses ongoing research into the Dead Sea Scrolls, focusing on the use of digital humanities and artificial intelligence to extract new information from the manuscripts. It describes how modern imaging techniques and AI are being used to analyze the handwriting of ancient scribes to identify individual authors and their writing practices. The paragraph concludes by emphasizing that while there may have been scribal errors over the centuries, the Dead Sea Scrolls demonstrate that there likely was not a single 'original' text of the Bible, but rather a diversity of versions that were a normal part of the textual culture of the biblical authors.

Mindmap

Keywords

๐Ÿ’กBible

The Bible is a collection of sacred texts and scriptures central to Judaism and Christianity. In the video, it is discussed as an ancient text that has been rewritten, translated, and copied over 2000 years. The video explores the origins of the Bible and how its texts have evolved, with a focus on the Old Testament, which is shared by both Jews and Christians.

๐Ÿ’กDead Sea Scrolls

The Dead Sea Scrolls are a collection of Jewish texts discovered between 1947 and 1956 in eleven caves near the Dead Sea. They are significant in the video as they provide tangible evidence of manuscripts from the time when the Old Testament was still developing, offering insights into the textual variations and the writing culture of the time.

๐Ÿ’กOld Testament

The Old Testament is a part of the Christian Bible that is identical to the Hebrew Bible, containing narratives, laws, and prophecies from the ancient Israelites. The video discusses the composition of the Old Testament, dating its compilation between the 10th and 2nd centuries BCE, and how the discovery of the Dead Sea Scrolls has shed new light on its history.

๐Ÿ’กScriptural Transmission

Scriptural transmission refers to the process by which religious texts are copied, translated, and disseminated over time. The video emphasizes the hundreds of years of transmission of the Bible's texts, which underwent numerous rewrites and translations, affecting the accuracy and interpretation of the original writings.

๐Ÿ’กArchaeological Discovery

An archaeological discovery is a finding that provides new information about past human activity or the environment. The video highlights the discovery of the Dead Sea Scrolls as a pivotal moment in understanding the Bible's history, as these scrolls predate the previously oldest known Hebrew texts by a millennium.

๐Ÿ’กManuscripts

Manuscripts are handwritten documents, often of literary or historical significance. The video discusses the importance of the Dead Sea Scrolls as manuscripts that have survived from antiquity, providing a closer look at the texts of the Old Testament and revealing textual variations.

๐Ÿ’กTextual Criticism

Textual criticism is the study of determining the accuracy and authenticity of texts, especially ancient texts, by comparing different manuscript versions. The video illustrates how textual criticism is applied to the Dead Sea Scrolls to understand the development of the biblical texts and the variations that exist among them.

๐Ÿ’กWriting Culture

Writing culture refers to the practices, techniques, and social aspects of writing in a particular time and place. The video explores the writing culture of the people behind the Bible, showing how they worked with texts, made corrections, and developed their writings over time, as evidenced by the Dead Sea Scrolls.

๐Ÿ’กScriptural Variants

Scriptural variants are different versions or readings of a text that may exist due to changes made by copyists or authors over time. The video discusses the presence of multiple versions of the Old Testament texts found in the Dead Sea Scrolls, indicating that diversity in scriptural texts was a normal part of the writing culture.

๐Ÿ’กDigital Humanities

Digital humanities is an area of research that uses computational methods to analyze and interpret humanistic data. The video mentions the application of digital humanities in studying the Dead Sea Scrolls, using artificial intelligence and modern imaging techniques to extract new information from the ancient manuscripts.

๐Ÿ’กPaleography

Paleography is the study of historical scripts and handwriting to determine the age, origin, and authenticity of manuscripts. In the context of the video, paleography is relevant to the analysis of the Dead Sea Scrolls to identify individual scribes and their writing styles, providing a micro-level understanding of the biblical texts' creation.

Highlights

The Bible is not a single text that fell from the sky, but has been rewritten, translated, and copied over 2000 years.

The Dead Sea Scrolls are crucial in understanding the early texts of the Bible.

The Bible is a collection of books, with the Old Testament taking about 800 years to compile.

The oldest and most complete text of the Old Testament is the Masoretic Text from the year 1008 AD.

The discovery of the Dead Sea Scrolls dramatically changed our understanding of the Bible.

The Scrolls were found in the caves near the Dead Sea between the 3rd century BCE and 2nd century CE.

The Scrolls provide tangible evidence of manuscripts and texts unknown before their discovery.

The Scrolls contain the oldest versions and fragments of books from the Old Testament.

The Scrolls show multiple versions of the Old Testament, indicating diversity in texts.

The Scrolls help understand how the writers of the Bible worked and their cultural context.

The discovery of the Scrolls was made by two Bedouin shepherds in 1947.

A race between Bedouins and archaeologists ensued to find more scrolls with texts.

Eleven caves with texts were discovered between 1947 and 1956.

The Scrolls were hidden in the 1st century CE, possibly for safety during the Jewish revolt against Rome.

Modern photo techniques and artificial intelligence are used to analyze the Scrolls in high resolution.

Handwriting recognition can help identify the individual scribes behind the texts.

The Scrolls show that there was likely not a single original text, but multiple versions have always existed.

The diversity of texts was likely a normal part of the writing culture of the people behind the Bible.

Transcripts

play00:00

de bijbel is niet ineens uit de hemel

play00:02

komen vallen de teksten in de bijbel

play00:03

zijn meer dan 2000 jaar lang talloze

play00:05

keren over geschreven vertaald en

play00:07

gekopieerd

play00:09

hoe weten we nu wat er in de vroege

play00:10

teksten stond

play00:12

is de bijbel verkeerd over geschreven

play00:20

dit skiester universiteit van nederland

play00:22

de bijbel misschien weet je niet heel

play00:25

veel van en denk je dat is een heel oud

play00:26

boek

play00:28

inderdaad dat klopt de bijbel is een

play00:29

heel oud boek maar net als de qoran

play00:31

bijvoorbeeld is een van de meest

play00:32

invloedrijke boeken in de

play00:34

wereldgeschiedenis en of je nu gelovig

play00:36

bent of niet meer dan twee miljard

play00:38

mensen in de wereld christenen en joden

play00:40

vinden erbij om nog steeds een enorm

play00:41

belangrijk boek dat vind heel

play00:43

interessant maar wat weten we nu van het

play00:45

ontstaan van die bijbel

play00:47

wie heeft het geschreven wanneer en

play00:49

onder welke omstandigheden in dit

play00:52

college wil ik met jullie door de ogen

play00:53

van de wetenschap naar de bijbel gaan

play00:55

kijken en er komt een hele belangrijke

play00:57

archeologische ontdekking bij kijken

play01:00

de dode zee rollen meer dan 2000 jaar

play01:02

oude boekrollen die ons beeld van de

play01:04

bijbel compleet op de kop hebben gezet

play01:06

maar daarover straks meer

play01:09

voor het verhaal werk vandaag gaan

play01:10

vertellen beperk ik mij tot wat chris en

play01:12

het oude testament noemen maar voor

play01:14

joden is dat gewoon de bijbel voor

play01:16

christenen bestaat er bij wel uit twee

play01:18

hoofdonderdelen het oude testament met

play01:21

verhalen over onder andere adam en eva

play01:23

abram en sara en mozes en het nieuwe

play01:26

testament met verhalen over jezus

play01:28

beide onderdelen oude testament nieuwe

play01:31

testament we staan weer uit meerdere

play01:32

boeken

play01:34

de bijbel is dus eigenlijk een

play01:35

verzameling boeken uit welke tijd stamt

play01:39

die verzameling boeken van het oude

play01:40

testament dan

play01:43

er zijn honderden jaren overheen gegaan

play01:45

om deze boeken allemaal bij elkaar te

play01:47

brengen tot die ene verzameling het oude

play01:48

testament

play01:50

ergens tussen de 10e eeuw voor en de 2e

play01:52

eeuw voor christus moet dat hebben

play01:54

plaatsgevonden en schrijfproces van ruim

play01:57

800 jaar

play01:59

wetenschappers zijn het erover eens dat

play02:01

teksten naast elkaar en in elkaar

play02:03

geschoven zijn maar over de precieze

play02:05

details hoe dat dan is gegaan dat is

play02:07

lastiger want wetenschappers konden niet

play02:10

zomaar even twee drie duizend jaar terug

play02:12

in de tijd springen

play02:13

naar de periode dat de verhalen speelde

play02:15

verteld en opgeschreven werden ze hadden

play02:18

geen tastbaar bewijs geen manuscripten

play02:20

uit die tijd in hun onderzoek moest de

play02:24

wetenschappers zich voornamelijk baseren

play02:25

op een middeleeuwse tekst uit het jaar

play02:29

1008ha christus

play02:31

dit is de oudste en meest volledige

play02:33

tekst van het oude testament in het

play02:34

hebreeuws die we nu nog hebben

play02:37

en de basis van de meeste vertalingen

play02:39

vandaag de dag maar deze tekst en codex

play02:42

een boek waarin de tekst in kolommen is

play02:45

geschreven per pagina

play02:47

deze tekst is nog steeds duizend

play02:50

tweeduizend jaar verwijderd van de

play02:52

periode van de verhalen uit het oude

play02:54

testament en de teksten uit de bijbel

play02:56

zijn in al die eeuwen honderden keer

play02:58

over geschreven en ook vertaald en die

play03:01

middeleeuwse codex laat een versie zien

play03:03

van de tekst van het oude testament in

play03:06

het hebreeuws

play03:08

onze kennis van de bijbel veranderde

play03:10

dramatisch door de ontdekking van de

play03:12

dode zee rollen

play03:13

deze boekrollen de tere grofweg van de

play03:15

derde eeuw voor christus tot de 2e eeuw

play03:18

na christus en ze stammen zo dus voor

play03:21

een deel uit de periode dat het oude

play03:23

testament als verzameling boeken als

play03:24

bijbel nog een ontwikkeling was en

play03:27

sommige van de jongste boeken moesten

play03:29

zelfs nog geschreven worden zoals boek

play03:31

daniel die dode zeerollen brengen ons

play03:35

dus een heel stuk dichterbij en heel

play03:37

belangrijk het gaat om boekrollen geen

play03:40

codex geen boek maar boekrollen van wel

play03:42

meters lang

play03:44

dat is dezelfde schrijvers cultuur als

play03:46

die van de bijbel en de dode zee rollen

play03:49

helpen zo het principe dat

play03:51

wetenschappers hadden ontdekt te

play03:52

bevestigen van hoe de schrijvers van de

play03:55

bijbel te werk zijn gegaan

play03:57

kortom met de vondst van de dode zee

play04:00

rollen werd het ineens mogelijk om een

play04:02

enorme sprong terug te maken in de tijd

play04:04

er was tastbaar bewijs voor

play04:07

manuscripten en er werden teksten

play04:09

gevonden waar we absolute bestaan niets

play04:11

van wisten

play04:12

het heeft de blik van ons als

play04:13

wetenschappers op de bijbel en op de

play04:16

joodse cultuur 2000 jaar geleden echt op

play04:18

zijn kop gezet

play04:21

nou voor dat we naar een aantal concreet

play04:23

de teksten uit dode zeerollen gaan

play04:24

kijken

play04:25

zal ik eerst wat meer vertellen over de

play04:27

ontdekking waar wanneer en hoe door wie

play04:30

zijn ze ontdekt

play04:33

hiervoor moeten we ons verplaatsen naar

play04:34

de dode zee

play04:36

en dan vooral naar de woestijn ten

play04:37

westen ervan naar het jaar 1947

play04:43

de eerste vondst werd gedaan door twee

play04:46

pedo binnen jongens mohammed en diep en

play04:48

zijn neef mohammed shuma

play04:50

en zij waren in het gebied met hun

play04:52

kuddes

play04:54

en ze vertelde het verhaal dat een van

play04:55

hun schapen verloren was geraakt en

play04:58

gingen ze zoeken en ze waren daar in dat

play05:00

rotsachtige woestijn gebied op zoek er

play05:02

na

play05:03

gooiden met stenen door rots pronken

play05:05

heen en รฉรฉn daarvan vertelde ze hoorde

play05:07

op een geen het is barsten iets kraken

play05:09

en ze dachten wat kan dat zijn en ze

play05:11

kropen naar binnen door die rauwe rots

play05:12

opening en toen een ogen zo aan het

play05:15

halfduister gewend waren we zo misschien

play05:17

nog wat zonlicht zijn binnen gedwongen

play05:18

tot stof

play05:20

toen zagen ze zeiden ze 15 kruiken

play05:22

ongeveer opgesteld staan

play05:24

en ze begon nu te openen name de deksels

play05:25

de vanaf mijn de meester van zeiden ze

play05:28

vonden ze

play05:28

zand stof helemaal niks behalve in een

play05:31

ervan

play05:32

vertelde ze later vonden ze linnen

play05:35

doeken opgerold en toen ze die uitrolden

play05:38

vonden ze daarin leren

play05:40

boekrollen een stomme tekst op die ze

play05:42

verder niet begrepen

play05:44

maar ze dachten dat kan misschien wel

play05:45

wat waard zijn en ze namen de teksten

play05:47

mee en een maand of twee drie later

play05:51

terwijl ze zuidelijke trokken met een

play05:52

kuddes kwamen ze in de buurt van

play05:53

bethlehem en verkochten ze hun

play05:55

tussenhandelaar

play05:56

en die naam is weer mee richting

play05:58

jeruzalem en daar gingen naar

play06:00

verschillende partijen een syrische

play06:02

bisschop enerzijds twee jonge amerikanen

play06:04

in het amerikaanse instituut

play06:06

anderzijds en ook naar een beroemde

play06:08

professor van de hebreeuwse universiteit

play06:09

in jeruzalem die kregen allemaal in de

play06:12

winter van 1947 1948 de manuscript te

play06:16

zien en al snel hadden ze door dat hier

play06:19

om hele oude teksten moest gaan van al

play06:21

2000 jaar oud het duurt nog een jaar tot

play06:25

1949 voordat hij eerste grot werd

play06:27

gelokaliseerd de archeologen en toen

play06:30

begon er een ware wedloop tussen

play06:32

bedoeรฏenen en archeologen om nog meer

play06:34

van die grote met teksten te ontdekken

play06:37

tussen 1947 en 1956 verder naast de oude

play06:41

nederzetting van kom eraan ten

play06:43

noordwesten van de dode zee

play06:45

11 grotten ontdekt met teksten en het

play06:49

was nogal een puzzel om die

play06:50

tienduizenden fragmenten bij elkaar te

play06:52

krijgen

play06:53

er zijn namelijk maar een paar echte

play06:54

boekrol bewaard gebleven maar al die

play06:56

eeuwen

play06:57

en sommige van die boekrol boekrollen

play06:59

zijn wel zeven acht negen meter lang

play07:01

maar voor het overgrote deel hebben

play07:03

grotere en kleinere fragmenten van wat

play07:06

ooit hele boek rollen waren

play07:09

nadat reconstrueren ging heel anders dan

play07:11

het nu zou gaan bij daglicht

play07:14

met eten en drinken er soms bij hen

play07:16

zelfs ook soms een sigaretje

play07:20

die dode zee rollen in de elf grotten

play07:21

bij kom eraan zijn verstopt in de jaren

play07:23

60 van de eerste eeuw na christus

play07:26

waarschijnlijk om zijn veiligheid te

play07:28

brengen tijdens de eerste joodse opstand

play07:29

tegen rome in die grotten vonden

play07:33

archeologen geen menselijke

play07:34

overblijfselen

play07:36

wat er gebeurd is met de mensen die de

play07:37

boekrollen verstopt hebben weten we niet

play07:40

ze zijn in ieder geval niet teruggekeerd

play07:42

om ze op te halen naar die dode

play07:45

zeerollen bevatten onder andere de

play07:47

oudste boekrollen en fragmenten ervan in

play07:50

het hebreeuws van boeken uit het oude

play07:51

testament en dan niet alleen de versie

play07:54

die we kennen uit die middeleeuwse codex

play07:56

maar ook andere versies laat ons heel

play07:59

mooi zien dat ze meerdere versies van

play08:01

het oude testament

play08:03

naast elkaar hadden daarnaast zijn er

play08:06

ook heel veel teksten gevonden die we

play08:07

voor de ontdekking helemaal niet meer

play08:09

kende en in de loop van de tijd zijn

play08:11

kwijtgeraakt of uit gebruik zijn geraakt

play08:14

in je geval zijn ze niet in de bijbel

play08:16

terecht gekomen

play08:18

en heel belangrijk de dode zee rollen

play08:20

laat ons concreet zien hoe de schrijvers

play08:23

te werk gingen

play08:24

en helpen ons ook te begrijpen hoe de

play08:27

schrijvers achter de bijbel te werk zijn

play08:29

gegaan

play08:30

laten we eens naar een paar concrete

play08:32

voorbeelden kijken

play08:35

allereerst een pagina van de pers er

play08:36

habakuk boekrol uit groep 1 ook als je

play08:40

geen hebreeuws kunt lezen moet je ogen

play08:43

even aan laten wennen en naar de tekst

play08:44

kijken en je ziet heel mooi de verticale

play08:47

lijnen die de kolommen van elkaar

play08:49

onderscheiden

play08:50

en de horizontale lijnen en zie je wel

play08:53

de teksten zijn niet op de lijn

play08:55

geschreven maar ze hangen aan de

play08:57

horizontale lijn en je kunt hier heel

play08:59

mooi de schrijver of betere kopieert ook

play09:02

aan het werk zien want kijk maar ergens

play09:05

is er een fout gemaakt in het midden is

play09:08

een correctie aangebracht tussen de

play09:10

lijnen zie je een woordje toegevoegd

play09:12

het woordje ratio de slechte

play09:16

na tweede voorbeeld laat ons op een hele

play09:19

andere mooie manier zien hoe we via die

play09:22

schrijvers iets zien van de leef en

play09:25

denkwereld van die mensen

play09:28

deze tekst zul je weer waarschijnlijk

play09:30

ook als je geen hebreeuws kunt lezen

play09:33

toch een paar letters zien die anders

play09:35

zijn dan de rest van de tekst gaat hier

play09:38

namelijk om de vier-letter ge godsnaam

play09:40

jhwh in oud hebreeuwse letters

play09:44

dit voorbeeld laat ons iets zien van de

play09:46

eerbied voor de godsnaam

play09:47

die in die tijd niet meer werd

play09:48

uitgesproken de schrijvers laten dat in

play09:51

hun andere schrijfwijze groep van de

play09:53

godsnaam heel mooi zien en daar zijn ook

play09:55

andere voorbeelden van het derde

play09:59

voorbeeld dat ik wil laten zien is de

play10:00

beroemde regel van de gemeenschap uit

play10:02

god en dit was รฉรฉn van de eerste texture

play10:05

die werd ontdekt om hard en diep en 1947

play10:07

en die uiteindelijk in jeruzalem bij de

play10:12

amerikanen terecht is gekomen

play10:14

wat nou zo mooi is is dat in de andere

play10:17

grotten van kom eraan ook andere versies

play10:19

van deze tekst zijn gevonden en die

play10:21

verschillende manuscripten beslaan een

play10:23

periode van grofweg 100 jaar ze

play10:26

illustreren heel mooi de ontwikkeling en

play10:28

groei van de tekst want er zijn

play10:30

verschillende versies gevonden van deze

play10:32

tekst het is dus empirisch bewijs voor

play10:35

dat groeiproces naar de regel van de

play10:38

gemeenschap is een tekst waarin de

play10:40

groepen achter duidelijk maakt waarom

play10:42

zijn gemeenschap vormen en hoe ze

play10:44

zichzelf zien

play10:46

we kijken nu naar twee manuscripten die

play10:48

net even iets anders zijn op een klein

play10:50

maar belangrijk punt in de versie uit

play10:53

grot 4 ligt het gezag de autoriteit bij

play10:57

de zogenaamde menigte beroving van de

play11:00

mannen van de gemeenschap

play11:02

de versie uit god een is daar een andere

play11:05

groep tussen geschoven zogenaamde zonen

play11:07

van zal ook de priesters die het verbond

play11:10

bewaren

play11:11

verschil is klein maar belangrijk het

play11:14

gaat om de vraag wie is de baas

play11:17

de vele of de priesters

play11:22

nou op deze manier laten we de dode

play11:23

zeerollen zien hoe de schrijvers cultuur

play11:26

achter de bijbel werkte hoe die

play11:27

schrijvers te werk gingen teksten

play11:29

groeide ze leefden als het ware met de

play11:31

mensen die ze lazen

play11:33

schreven en weer verder schreven de dode

play11:36

zeerollen bieden ook een geweldige

play11:39

inkijk in hoe ze zelf 2000 jaar geleden

play11:42

naar nog oudere teksten hebben gekeken

play11:44

en hoe ze die begrepen hebben

play11:47

hiervoor wil ik kort kijken naar het

play11:49

zogenaamde genesis apocriefe ook

play11:51

uitgerold een

play11:53

een tekst die nu voor het merendeel wat

play11:54

maar moeilijk te lezen is zeker met het

play11:56

blote oog

play11:58

in de instant waarschijnlijk een soort

play11:59

eisen dat zich in het manuscript

play12:01

ingevreten heeft maar gelukkig zijn er

play12:04

nog een aantal kolommen goed leesbaar en

play12:06

daar lezen we onder andere spannende

play12:08

verhaal uit genesis 12

play12:10

de vlucht van abraham en sara uit het

play12:12

land kanaรคn naar egypte vanwege

play12:13

hongersnood

play12:15

maar dan na verteld en in die

play12:17

navertelling zitten heel veel elementen

play12:18

die ons laten zien hoe zij die tekst

play12:21

lazen wat ze daar belangrijk van vonden

play12:24

ik pik er twee uit in het verhaal

play12:28

in genesis vraagt abram aan sare om niet

play12:32

te zeggen tegen de egyptenaren dat ze

play12:34

zijn vrouw is maar ze moet zeggen dat ze

play12:37

zijn zuster is en in het verhaal

play12:42

in genesis wordt gezegd dat de farao

play12:44

sarah tot zijn vrouw nam nou dat

play12:47

betekent dat ze niet alleen trouwde maar

play12:50

ook natuurlijk dan gemeenschap hadden

play12:51

maar die twee punten waren heel

play12:53

belangrijk voor die lezers 2000 jaar

play12:56

geleden want a brand dat was de grote

play12:58

aartsvader en sara dat was de aars

play13:01

moeder

play13:02

dus hoe zit het met abram als leugenaar

play13:05

en zelfs als lafaard en vraag zijn vrouw

play13:06

om voor hem te liegen is genesis

play13:09

apocriefe lost dat op die redt de eer

play13:11

van abram door het allemaal in een droom

play13:15

ana droom te laten vertellen dus het is

play13:16

niet aan bram zelf hij dat bedenkt maar

play13:19

hij doet wat hem via een droom gezegd is

play13:21

dat hij moet doen

play13:22

en als het gaat om de farao en sara dan

play13:25

maakt het geen ijzeren pocus vol niet

play13:27

een keer niet twee keer maar drie keer

play13:29

duidelijk dat in die tijd dat sara

play13:32

bij de farao was er geen gemeenschap

play13:35

tussen en heeft plaatsgevonden en

play13:36

daarmee is ook de eer van de arts moeder

play13:38

gered nou zo laat het genesis op ook die

play13:41

van heel mooi zien hoe dat verhaal en

play13:43

genesis 12 over sarah en de farao en

play13:45

abram

play13:46

ruim tweeduizend jaar geleden werd

play13:48

gelezen en begrepen en hoe andere dingen

play13:51

belangrijk werden gevonden dan lasers nu

play13:53

misschien belangrijk zouden vinden

play13:56

nou op deze manier en nog vele andere

play13:59

bieden de dode zee rollen aan

play14:00

belangrijke correctie op een beeld dat

play14:01

er was van de geschiedenis maar het

play14:05

onderzoek is nog niet klaar

play14:08

we hebben een goed overzicht van de

play14:09

diverse tekst op algemeen niveau en zien

play14:12

daar die diversiteit en meerdere versies

play14:14

van teksten maar hoe zit het op het

play14:17

microniveau van individuele schrijvers

play14:19

achter de teksten

play14:21

mijn team en ik werken aan de grenzen

play14:23

van de digital humanities

play14:25

met nieuwe technieken uit de kunstmatige

play14:27

intelligentie kunnen we nieuwe

play14:29

informatie nieuwe data halen uit die

play14:32

boekrollen die ze onszelf zo niet

play14:34

vertellen

play14:36

moderne fototechnieken maken het

play14:38

mogelijk om de computer analyses te

play14:40

laten uitvoeren op die hoge resolutie

play14:43

afbeelding en met bina lysaat sea

play14:46

technieken lukt het ons om de precieze

play14:48

handgeschreven teksten te isoleren zodat

play14:52

je de achtergrond niet meer ziet

play14:54

maar alleen nog de inkt van de letters

play14:56

inkt door mensen tweeduizend jaar

play14:58

geleden neergeschreven en met gebruik

play15:01

van kunstmatige intelligentie kunnen we

play15:03

de big data van de hebreeuwse letters in

play15:06

manuscripten beter overzien en

play15:08

analyseren op handschriftherkenning

play15:11

teksten zijn namelijk anoniem

play15:12

de schrijvers hebben hun naam er niet

play15:15

bij gezet maar via hun handschrift hopen

play15:18

we die oude schrijvers van 2000 jaar

play15:20

geleden

play15:21

de handen weer te schudden en op die

play15:23

manier op het microniveau van de in the

play15:25

fair schrijvers

play15:26

weten welke teksten iemand precies over

play15:29

schreef

play15:30

en of hij dat alleen deed bijvoorbeeld

play15:31

of samen met iemand anders is de bijbel

play15:37

niet verkeerd over geschreven al die

play15:39

eeuwen

play15:40

nou er zijn zeker over schrijffouten

play15:42

gemaakt

play15:43

de perfecte tekst bestaat niet maar nog

play15:46

veel belangrijker is dat de dode

play15:47

zeerollen ons leren dat er

play15:49

waarschijnlijk niet een

play15:50

oorspronkelijke hoe u tekst is geweest

play15:52

dat er meerdere versies waren en ook

play15:54

altijd zijn geweest is dat gek nou dat

play15:58

hangt er een beetje vanaf hoe je naar de

play16:00

bijbel kijkt maar het bewijst laat

play16:02

simpelweg zien dat er meerdere versies

play16:04

waren en dat waarschijnlijk die

play16:06

diversiteit van de verschillende teksten

play16:08

een normaal onderdeel was van de

play16:10

schrijvers cultuur van de mensen achter

play16:12

de bijbel dank je wel voor je aandacht

play16:16

[Muziek]

Rate This
โ˜…
โ˜…
โ˜…
โ˜…
โ˜…

5.0 / 5 (0 votes)

Related Tags
Biblical TextsDead Sea ScrollsScriptural AnalysisArchaeological FindingsReligious HistoryAncient ManuscriptsScriptural VariantsHistorical ResearchCultural HeritageScholarly Debate