Ben je slimmer als je dt-fouten maakt?

Summary

This transcript discusses the persistent issue of 'dt' errors in Dutch language usage. It explores the scientific perspective on these errors, suggesting they're not just a matter of carelessness but reveal how our language brain operates. The speaker delves into the role of working memory and word memory in causing these errors, explaining through experiments how time pressure and cognitive load increase the likelihood of mistakes. The conclusion highlights that 'dt' errors are not just about intelligence but are deeply rooted in cognitive processes, affecting even proficient spellers.

Takeaways

• 🧠 The script discusses the scientific perspective on Dutch language errors, specifically 'dt-fouten', which are errors in verb conjugation.
• 🔍 It suggests that making a 'dt-fout' is not necessarily a sign of stupidity or carelessness, but rather an opportunity to study how the language brain works.
• 📚 The focus is on understanding the 'language brain' or 'taalbrein', which is studied in psycholinguistics and allows us to speak, understand, read, and write.
• 🙅‍♂️ Most Dutch verbs do not cause 'dt-fouten' because they can be spelled as they are pronounced, but a small number of verbs, particularly homophones, do.
• 🕵️‍♂️ The difficulty in spelling homophones correctly is not due to the reasoning process itself, but rather because it is time-consuming and we often have to write quickly.
• 🧐 The script hypothesizes that the word memory ('woordgeheugen') might automatically suggest the most common spelling, which can lead to errors if it conflicts with the required spelling in a sentence.
• 🧠 The experiment conducted showed that when working memory is overloaded, the risk of making 'dt-fouten' increases significantly.
• 📈 The study found that all spellers, regardless of their educational level, make 'dt-fouten', indicating that it is a common phenomenon.
• 👀 Interestingly, 'dt-fouten' also occur when reading texts, suggesting that we are less vigilant in spotting errors when they are more common spellings.
• 🔎 The research concludes that the workings of our language brain explain why 'dt-fouten' are so persistent and that understanding this can lead to fascination and insights, not just irritation.

Q & A

What is the main perspective from which the speaker approaches the issue of dt-errors?

The speaker approaches dt-errors from a scientific perspective, aiming for a neutral stance that is neither condemning nor tolerant, but rather inquisitive about the underlying reasons for these errors.

What does the speaker suggest is the primary cause of dt-errors?

The speaker suggests that dt-errors are primarily caused by the limitations of our working memory and the influence of our word memory, which automatically suggests the most frequent spelling.

What role does the word memory play in the occurrence of dt-errors according to the speaker?

The word memory plays a role in dt-errors by automatically suggesting the most common spelling as a kind of reflex, which can lead to errors if the required spelling in a sentence differs from the most frequent one.

How does the speaker illustrate the concept of 'mental queue' in relation to speech errors?

The speaker uses the example of someone intending to say 'Met vereende krachten' but mistakenly saying 'Met verkrachte eenden' to illustrate how the pronunciation of a following word is prepared in a mental queue before it is spoken.

What is the significance of homophone verbs in the context of dt-errors?

Homophone verbs, which have the same pronunciation but different spellings, are significant in the context of dt-errors because they require grammatical reasoning rather than relying on hearing the pronunciation.

What is the speaker's hypothesis regarding the difficulty of grammatical reasoning in the context of dt-errors?

The speaker's hypothesis is that the difficulty does not lie in the reasoning itself but in the time it takes to perform the reasoning, which is often not available when writing quickly.

How did the speaker test the hypothesis about the role of working memory in dt-errors?

The speaker tested the hypothesis by conducting a dictation test with a large number of students, deliberately burdening their working memory by dictating with a tight time constraint and including many homophone verbs and complex words.

What patterns did the speaker observe in the dictation test regarding dt-errors?

The speaker observed that students made more dt-errors when the subject and the verb were separated by other words, requiring more time to find the subject, which was especially challenging under time pressure.

How does the speaker explain the persistence of dt-errors despite efforts to eradicate them?

The speaker explains the persistence of dt-errors by suggesting that the errors are deeply ingrained due to the interplay between the limitations of our working memory and the automatic suggestions from our word memory.

What does the speaker conclude about the inevitability of dt-errors for all types of spellers?

The speaker concludes that all spellers, regardless of their educational level, are susceptible to dt-errors due to the inherent limitations of our cognitive processes.

How does the speaker suggest that dt-errors can also occur during reading?

The speaker suggests that dt-errors can occur during reading because readers may overlook the errors due to the familiarity of the incorrect form, especially if it is more common in written Dutch.

Outlines

00:00

🧠 Understanding Spelling Errors from a Scientific Perspective

The speaker begins by addressing the audience at the University of Flanders in Brussels, questioning the public's perception of spelling errors. They introduce the topic by challenging the audience's assumptions about the importance of spelling errors and suggest that perhaps there should be more focus on other writing skills like structuring texts. The speaker clarifies that they will not discuss whether making spelling errors is bad or not, but rather approach the topic from a scientific angle. They aim to understand why our 'language brain' stumbles over certain spelling rules. The 'language brain' is described as the software that allows us to speak, understand, read, and write, which is studied in psycholinguistics. The speaker shares that everyone makes spelling errors occasionally and emphasizes that making these errors is more important than correcting them, as it reveals something about our language brain. They introduce the central scientific question of 'why' things are the way they are, using examples from physics and spelling to illustrate the point. The speaker then discusses the systematic study of errors to understand the language brain better, highlighting that most Dutch verbs do not cause spelling errors because they can be spelled as they sound. However, a small minority of verbs, specifically homophones, do pose a risk for spelling errors.

05:03

🕵️‍♂️ The Role of Homophones in Spelling Errors

In this paragraph, the speaker delves into the specific issue of homophones—words that sound the same but have different spellings. They use the word 'word(t)' as an example, explaining that it can be spelled with a 'd' or a 'dt', and why this causes problems. The speaker suggests that the difficulty lies not in the reasoning behind the spelling but in the time it takes to apply grammatical rules, especially under time pressure. They propose a hypothesis that the act of spelling requires conscious thought and memory, which is time-consuming. The speaker then describes an experiment involving dictation with time pressure and complex words to test this hypothesis. The results showed that participants made systematic errors, particularly when the subject and the verb were separated by other words, requiring more time to find the subject and thus increasing the chance of making a spelling error. The conclusion is that when our working memory is overloaded, the risk of making spelling errors increases.

10:04

📚 The Impact of Word Memory on Spelling Errors

The speaker explores the second hypothesis regarding the role of word memory in spelling errors. They suggest that word memory might automatically suggest the most common spelling as a reflex, similar to a pop-up on a computer screen. Using the homophone 'beland' as an example, the speaker explains that the most frequent spelling (with a 'd') would be suggested by word memory. The prediction is that errors will be made when the required spelling in a sentence differs from the suggested 'pop-up' spelling. The experiment confirmed this, showing that participants made more errors when the required spelling was less common. The findings indicate that word memory automatically suggests the most frequent spelling, which can interfere with correct spelling. The speaker also notes that similar results were found in different educational settings, suggesting that all spellers, regardless of their proficiency level, are prone to these 'pop-up' errors from word memory.

15:07

👀 The Persistence of Spelling Errors in Reading

In the final paragraph, the speaker reveals that spelling errors, or 'dt-falls', also occur when reading texts, not just when writing. They provide examples of how readers are more likely to overlook spelling errors in certain sentence structures, suggesting that the frequent occurrence of certain incorrect forms makes them seem more familiar and less suspicious. The speaker concludes that the operation of our language brain effectively explains why spelling errors are so persistent. They return to the initial question of whether making spelling errors indicates a lack of intelligence, to which the answer is no. The speaker clarifies that as a researcher, they are not advocating for tolerance of errors but are seeking explanations for the phenomena observed. They emphasize that explanations do not imply value judgments, although value judgments are important. The speaker hopes to have convinced the audience that spelling errors can be a source of fascination and insight, which is the ultimate goal of any form of research.

Keywords

💡dt-fout

A 'dt-fout' refers to a spelling error in Dutch where the past participle of a verb is incorrectly formed with a single 'd' instead of 'dt'. In the context of the video, it is used to discuss the cognitive processes behind spelling errors and why they occur frequently despite knowing the rules. The video script uses this term to explore the scientific reasons behind such mistakes.

💡taalbrein

The 'taalbrein' or 'language brain' refers to the cognitive system that enables us to speak, understand, read, and write. It is the focus of study in psycholinguistics. The video discusses how the language brain sometimes stumbles over spelling rules, particularly with the 'dt-fout', and seeks to understand why this happens.

💡homofone werkwoorden

Homofone werkwoorden or 'homophonic verbs' are verbs that have the same pronunciation but different spellings. The script uses the example of 'word(t)' which can be spelled with a single 'd' or 'dt'. These verbs are highlighted as a significant source of 'dt-fouten' because they require grammatical reasoning rather than relying on hearing the pronunciation.

💡werkgeheugen

The 'werkgeheugen' or 'working memory' is the cognitive system that temporarily holds and manipulates information. The video explains how the limitations of working memory can lead to 'dt-fouten' when people are under time pressure or cognitive load, as they may not have enough time to correctly apply grammatical rules.

💡woordgeheugen

The 'woordgeheugen' or 'lexical memory' is the part of memory that stores words and their associated information. The script suggests that lexical memory might automatically impose the most common spelling, which can lead to errors if the required spelling differs from the most frequent one.

💡systematiek

A 'systematiek' or 'system' in the context of the video refers to the organized patterns or rules that can be identified in language errors. The script discusses how researchers look for systematic patterns in 'dt-fouten' to understand the underlying cognitive processes.

💡psycholinguïstiek

Psycholinguistics is the scientific study of the psychological and neurological mechanisms underlying language. The video mentions this field as the area where researchers study the 'taalbrein' or language brain to understand how we process language.

💡veroordeling

The term 'veroordeling' or 'condemnation' is used in the script to describe the judgmental perspective that some people take towards 'dt-fouten'. The speaker contrasts this with a scientific approach that seeks to understand the reasons behind such errors without judgment.

💡tolerance

Tolerance in this context refers to the acceptance or indulgence of language errors. The script mentions that the research does not advocate for a tolerant attitude towards 'dt-fouten' but rather aims for a neutral stance to explore the cognitive mechanisms involved.

💡spellingbeeld

The 'spellingbeeld' or 'spelling image' refers to the mental representation of how words are spelled. The video suggests that frequent exposure to certain spellings, like 'wordt' with 'dt', can make that spelling image more familiar, leading to less suspicion and a higher likelihood of overlooking errors.

💡onderwerp

The 'onderwerp' or 'subject' in the context of the video refers to the subject of a sentence. The script discusses how the distance between the subject and the verb in a sentence can affect the likelihood of making a 'dt-fout', especially when working memory is under strain.

Highlights

The speaker introduces the topic of 'dt-fouten' (Dutch spelling errors) and challenges the audience's perspective on them.

A minority believes the focus on 'dt-fouten' is exaggerated and that more attention should be given to basic writing skills.

The speaker aims to approach 'dt-fouten' from a scientific perspective, not one of condemnation or tolerance.

The 'taalbrein' (language brain) is introduced as the software that enables us to speak, understand, read, and write.

Everyone makes 'dt-fouten' occasionally, and researchers are more interested in why they occur than in correcting them.

The speaker suggests that 'dt-fouten' are a window into understanding our language brain and what causes it to falter.

The central question in science is the 'why' question, which seeks to understand the underlying reasons for phenomena.

The speaker explains that most Dutch verb forms do not cause 'dt-fouten' because they can be written as they are heard.

Homophone verbs, which have the same pronunciation but different spellings, are more prone to 'dt-fouten'.

The difficulty in spelling homophone verbs correctly is not due to the reasoning itself but the time it takes.

The speaker hypothesizes that people are not sufficiently trained to apply 'dt' rules, leading to errors.

A dictation experiment was conducted to test the hypothesis that cognitive load increases the risk of 'dt-fouten'.

The experiment showed that participants made more 'dt-fouten' when the subject and the verb were separated by other words.

The speaker introduces the second hypothesis regarding the role of the word memory and its influence on spelling.

The most frequent spellings are automatically suggested by the word memory, potentially causing errors.

The research found that all spellers, regardless of their educational level, make 'dt-fouten'.

The speaker concludes that 'dt-fouten' are not only a source of irritation but also fascination and insight.

The global conclusion is that the workings of our language brain explain why 'dt-fouten' are so persistent.

Transcripts

Vanuit de Fuse in Brussel. Dit is de Universiteit van Vlaanderen.

Hallo, allemaal.

Volgens jullie is dit waarschijnlijk een totaal absurde vraag.

Wie een dt-fout maakt, is toch dom?

Of minstens nonchalant.

Slim zal wel het laatste woord zijn waar jullie aan denken.

Toch vindt een kleine minderheid van de mensen

dat de dt-heisa fel overdreven is,

omdat we veel meer aandacht zouden moeten besteden

aan elementaire schrijfvaardigheden, belangrijke schrijfvaardigheden,

zoals het kunnen structureren van teksten.

Is het nu erg of niet erg om een dt-fout te maken?

Daar ga ik het niet over hebben,

omdat wij dt-fouten vanuit een heel ander perspectief willen benaderen.

Niet met een blik van veroordeling,

maar ook niet met een houding van tolerantie,

wel vanuit de wetenschappelijke invalshoek.

Dat wil zeggen dat we geprobeerd hebben

om een neutrale houding tegenover dt-fouten in te nemen.

Volgens ons zijn dt-fouten immers enkel een aanleiding

om de vraag te stellen: hoe komt het dat ons taalbrein daarover struikelt?

We willen dus iets meer te weten komen over dat taalbrein.

Wat is dat taalbrein?

Dat is de software die het ons mogelijk maakt

om te spreken, te verstaan, te lezen en te schrijven.

Het is die software die we bestuderen in de psycholinguïstiek.

Laten we vertrekken vanuit een heel eenvoudige observatie.

Iedereen hier, denk ik, maakt weleens een dt-fout,

of je dat nu graag hoort of niet.

Maar daarom laten we ze niet staan. Dus je hoeft niet te panikeren.

Voor onderzoekers als wij is het niet zo belangrijk

of je die fout corrigeert of niet.

Het is veel belangrijker dat je ze in eerste instantie maakt.

Dat vertelt namelijk iets over ons taalbrein,

dat er iets is in ons taalbrein dat ons heel gemakkelijk doet uitglijden

over die regels.

En de vraag is waarom.

Daarmee komen we terecht bij de centrale wetenschap,

of bij de centrale vraag, moet ik zeggen,

in elke wetenschappelijke discipline.

De waaromvraag. Waarom zijn de dingen zoals ze zijn?

Bijvoorbeeld: waarom valt de maan niet op de aarde en een appel wel?

En: waarom maken we zoveel dt-fouten

en blijken die onuitroeibaar te zijn,

zelfs al zijn de regels voor de spelling

van de vervoegde Nederlandse werkwoorden echt niet zo moeilijk?

Zelfs ondanks niet-aflatende inspanningen

van generaties leerkrachten.

En zelfs al ligt er een heel zwaar taboe op die fouten.

De fouten blijven voorkomen, ook in krantenartikelen,

tot grote ergernis van sommige lezers.

Ook in ondertiteling en zelfs in e-mails van professoren.

Dat zijn dan mijn collega's, natuurlijk.

In elke wetenschap probeert men waaromvragen te beantwoorden

door te zoeken naar een systematiek.

Als we het taalbrein willen begrijpen, dan kunnen we dat bijvoorbeeld

door te zoeken naar de systematiek in taalfouten.

De studie van versprekingen heeft ons dat heel mooi geleerd.

Zo wilde iemand op een keer zeggen:

Met vereende krachten.

Hij versprak zich en zei: Met verkrachte eenden.

Nu, dat is echt gebeurd.

En die fouten komen heel courant voor.

Maar wat we er vooral uit leren, is dat de uitspraak van een volgend woord

reeds in een soort mentaal wachtrijtje klaarzit in ons brein,

nog voor we het moeten uitspreken.

Nu, op dezelfde manier gingen we op zoek naar dt-fouten

en een dys... een systematiek daarin. Ik verspreek mezelf.

De eerste systematiek, en dat zal jullie misschien verbazen,

is dat de meeste Nederlandse werkwoorden

geen dt-fouten veroorzaken.

En dat komt omdat we ze kunnen schrijven zoals we ze horen.

Dat zijn vormen zoals spreekt of gewerkt,

en vele andere.

Er is maar een heel kleine minderheid van werkwoordsvormen

die een risico op een dt-fout creëren.

En op dat kleine territorium van risicogevallen,

van gevaarwerkwoorden, zou je kunnen zeggen,

vinden we vooral homofone werkwoorden.

Wat een geleerd woord,

gewoon om te zeggen dat er werkwoorden bestaan

die dezelfde uitspraak hebben, maar twee verschillende spellingvormen.

Neem bijvoorbeeld word(t).

Dat kan gespeld worden, zoals jullie allemaal weten,

als 'word' met een d en als 'wordt' met dt.

Maar waarom zijn het precies de homofone werkwoorden

die voor problemen zorgen?

Het antwoord volgt bijna uit wat ik daarstraks gezegd heb.

Hier kun je niet luisteren naar de uitspraak,

maar moet je een grammaticale redenering maken.

Neem bijvoorbeeld het woordje word(t),

de homofoon word(t), om de technische term te gebruiken.

Als we dat moeten spellen, dan horen we een t,

maar we moeten een d spellen, omwille van de stam die een d bevat.

Dan moeten we ons nog eens afvragen

of we ook een t moeten spellen,

en daarvoor moeten we naar het onderwerp van de zin kijken.

Maar dat verschuift eigenlijk de waaromvraag.

Want ik hoor het jullie al denken:

waarom is zo een gemakkelijke redenering zo moeilijk

of leidt ze tot zoveel fouten?

Dit bracht ons dus tot de eerste hypothese,

de hypothese dat het niet de redenering zelf is die zo moeilijk is,

maar dat de redenering tijd kost, dat ze tijdrovend is.

Dat komt omdat we heel vaak snel moeten schrijven.

Het komt ook, en dat is belangrijk, omdat er een extra factor is,

die het nog veel tijdrovender maakt, die grammaticale analyse.

Zoals ik al verteld heb, zijn de meeste Nederlandse werkwoordsvormen

vormen die geen dt-fouten veroorzaken.

Dat betekent ook dat we onvoldoende getraind zijn

om de dt-regels toe te passen.

En als we niet getraind zijn, dan automatiseren we die regels niet.

Wat betekent dat?

Automatiseren betekent dat we zonder na te denken

iets kunnen uitvoeren, we hoeven er niet meer bij na te denken.

Dat is bijvoorbeeld het geval als we woorden spellen

als taken en takken.

Dat zijn de spellingregels die we onbewust automatisch toepassen

wanneer we open en gesloten lettergrepen moeten spellen.

Dat is echter niet het geval wanneer we de dt-regels moeten toepassen.

Daar moeten we bewust nadenken. En dat is het probleem.

Want als we bewuste processen nodig hebben,

dan moeten we ons werkgeheugen gebruiken.

Het werkgeheugen kennen jullie allemaal.

Dat is het geheugen dat jullie nodig hebben of gebruiken

als je in een winkel moet berekenen hoeveel iets kost

als je dertig procent korting krijgt.

Dus dat kost tijd.

En als je datzelfde werkgeheugen nodig hebt

om het onderwerp in de zin te vinden,

dan betekent het dat je tijd nodig hebt.

Als je die tijd niet hebt, en dat is bij het schrijven heel vaak het geval,

maak je dt-fouten.

Hoe hebben we dat getest?

We hebben een dictee afgenomen

bij een groot aantal aso-leerlingen uit de laatste graad.

Dat zijn mensen die de dt-regels, zoals jullie allemaal weten,

vrij goed kennen.

En toch voorspelden we systematische fouten.

We hebben hen het leven zuur gemaakt

door hun werkgeheugen op twee manieren extra te belasten.

Ten eerste: we dicteerden met een heel grote tijdsdruk.

Dat zou het voor hen moeilijk moeten maken

om het onderwerp van de zin te vinden.

Ten tweede: we stopten het dictee niet enkel vol

met homofone werkwoorden. Die term ken je nu al.

Maar ook met veel andere woorden van het type parallellogram

en veel andere van dat genre.

We voorspelden dat proefpersonen in deze taak meer fouten zouden maken

in zinnen van het type: omdat ik er nog gek van word,

dan in zinnen van het type: ik word er nog gek van.

Wat is het verschil?

In de tweede zin staan er verschillende woorden

tussen het onderwerp en het vervoegde werkwoord.

Dat betekent dat je langer tijd nodig hebt om het onderwerp te vinden.

Maar als je werkgeheugen onder druk staat,

zal dat moeilijk zijn

en is het risico om dt-fouten te maken vele keren groter.

Dat is de hypothese natuurlijk.

Maar dat kwam ook uit de gegevens.

We vonden dat proefpersonen veel meer dt-fouten maakten

als het onderwerp en het vervoegde werkwoord

uit elkaar stonden.

En het maakte daarbij niet uit

of de correcte spelling de spelling met d was,

zoals in de voorbeeldzin, of de spelling met dt.

De eerste conclusie is dus: als ons werkgeheugen overbelast is,

dan wordt het risico op dt-fouten getriggerd.

Maar dan kun je je de vraag stellen: welke fouten maken we dan,

als we struikelen over de dt-regels

omdat ons werkgeheugen overbelast is?

Is het zo dat we willekeurig een van de twee spellingvormen opschrijven

of is het zo dat we toch een onbewuste voorkeur hebben?

En zo ja, hoe zou die voorkeur er dan uitzien?

Dat bracht ons tot de tweede hypothese,

de hypothese over de rol van het woordgeheugen.

Het woordgeheugen, dat kan je zelf ook bedenken,

is gewoon het geheugen waar alle woorden,

in dit geval van onze moedertaal, liggen opgeslagen.

Onze hypothese was dat het woordgeheugen misschien

automatisch als een soort reflex

de meest voorkomende spelling zou opdringen.

Zoals een pop-up die ongevraagd verschijnt op ons computerscherm.

Laten we eens kijken naar een voorbeeld van twee zulke pop-ups.

De homofoon 'beland' zou aanleiding geven

tot de pop-up 'beland' met een d.

Waarom? Dat is de spelling die veel vaker voorkomt

dan 'belandt' met dt.

Het tegengestelde zou zich voordoen bij een vorm als 'wordt'.

Die komt vaker voor met dt dan met d.

Wat is nu de voorspelling?

Als we inderdaad gestoord worden

door een pop-up die door ons woordgeheugen wordt geactiveerd,

dan zullen we fouten maken, als de spelling die de zin vereist

afwijkt van de spelling van de pop-up.

En dat is precies wat we vonden.

Op deze grafiek kan je zien

dat voor de pop-up 'beland'

er veel meer fouten worden gemaakt

van het type 'hij belandt' met een d,

dan van het type 'ik beland' met dt.

Het tegenovergestelde patroon...

De paaltjes staan anders rechts.

...doet zich voor voor 'wordt'.

We schrijven veel vaker 'ik wordt',

zeker als er tussen 'ik' en 'word' woorden staan,

met dt, fout dus,

dan 'hij word' met een d.

Het feit dat we dit vinden, bevestigt de idee

dat pop-ups als een stoorzender werken tijdens het spellen.

De tweede conclusie:

ons woordgeheugen dringt blijkbaar automatisch

de meest frequente spelling op,

als een soort pop-up uit het woordgeheugen.

Uit verder onderzoek bleek dat diezelfde resultaten

ook terug te vinden zijn in het tso en in het bso.

Leerlingen uit het tso maken weliswaar meer dt-fouten.

Leerlingen uit het bso maken er nog meer.

Maar het belangrijkste voor ons doel was

dat we drie keer dezelfde systematiek vonden.

Al die leerlingen vielen ten prooi

aan wat ik de pop-up uit het woordgeheugen heb genoemd.

De derde conclusie:

alle spellers, goede en zwakke, maken dt-fouten,

ongeacht hun opleidingsniveau.

Dat betekent dat we allemaal het slachtoffer kunnen worden

van wat je zou kunnen noemen

het samenspel tussen de limieten van ons werkgeheugen enerzijds

en de dwang van ons woordgeheugen anderzijds.

Ten slotte hebben we vastgesteld dat die dt-val zich ook voordoet,

merkwaardig genoeg, waar je het niet zou verwachten:

tijdens het lezen van teksten.

Dat betekent dat we opnieuw het slachtoffer worden

als we teksten lezen. En ik geef meteen twee voorbeelden.

Proefpersonen lazen veel vaker over de dt-fout heen in een zin als:

Omdat ik er nog gek van wordt. Fout met dt, uiteraard.

En minder vaak in de zin: Omdat hij er nog gek van word.

Fout met een d.

'Wordt' met dt, ik heb het al gezegd, komt veel frequenter voor

in Nederlandse teksten dan 'word' met een d.

En onze verklaring is dat daardoor het spellingbeeld met dt

veel vertrouwder is, en dat we daarom

veel minder argwaan voelen als we die vorm te zien krijgen

en minder goed aanvoelen dat daar een dt-fout staat.

Dit komt dus echt uit experimenten. Ik verzin het niet.

De vierde conclusie:

we trappen twee keer in dezelfde dt-val.

Ten eerste bij het schrijven, ten tweede opnieuw als we niet opletten

tijdens het nalezen.

De globale conclusie van dit hele onderzoek:

de werking van ons taalbrein, zoals ik het daarstraks al aankondigde,

verklaart effectief waarom dt-fouten zo hardnekkig zijn.

Laten we terugkeren naar de beginvraag:

ben je slimmer als je dt-fouten maakt?

Uiteraard niet. Maar dat antwoord had je wellicht al verwacht.

En voor alle duidelijkheid:

ik predik zeker geen boodschap van tolerantie.

Daar heeft het niets mee te maken.

Als onderzoeker wil ik enkel een verklaring zoeken,

zoals alle onderzoekers, naar een waaromvraag.

Waarom is het dat het zo is en niet anders?

En verklaringen, en dat vind ik heel belangrijk,

impliceren nooit een waardeoordeel.

Dat betekent niet dat waardeoordelen onbelangrijk zijn.

Ze zijn het wel.

Maar het is niet het doel van de wetenschap

om waardeoordelen te beantwoorden.

Ik hoop dat ik jullie heb kunnen overtuigen van het feit

dat dt-fouten niet enkel irritatie hoeven op te roepen,

maar ook fascinatie en inzichten.

En dat is uiteindelijk waar het in elke vorm van onderzoek om te doen is.

Dank je wel.