Jak kreatyna zmienia MÓZG.

Summary

The video discusses the numerous benefits of creatine, a supplement commonly associated with young athletes, particularly those who train in the gym. However, it reveals that older adults can also gain from creatine, such as improved brain function, stronger bones, and enhanced muscle mass. The video explains what creatine is, its role in the body, and the optimal ways to supplement it. It also debunks common myths, including the misconception that creatine is harmful to kidneys or only beneficial for high-intensity sports.

Takeaways

• 💪 Creatine is a naturally occurring chemical compound that is stored primarily in skeletal muscles and plays a key role in energy processes during intense physical exertion.
• 🏋️ Creatine supplementation can increase muscle strength and size, particularly beneficial for older individuals to combat sarcopenia, a condition characterized by muscle mass and strength loss.
• 🧠 Creatine has neuroprotective properties, with studies showing potential benefits for cognitive function, mood improvement, and reduced symptoms of depression, especially in older adults.
• 🧬 Creatine supplementation may support the treatment of various neurological disorders such as Alzheimer's, Parkinson's, Huntington's disease, and amyotrophic lateral sclerosis (ALS), although more research is needed.
• 🦴 Creatine, when combined with resistance or strength training, can help maintain bone mineral density, reducing the risk of osteoporosis and fractures, particularly in older individuals.
• 💊 The effective and safe daily dosage of creatine is between three to five grams, with an initial loading phase of 0.3 grams per kilogram of body weight for the first five to seven days.
• 🕒 The timing of creatine intake (before, after, or during training) does not significantly affect muscle mass increase or physical performance, according to research.
• 🍽 Creatine absorption is enhanced when taken with a meal rich in carbohydrates and protein, which also increases insulin levels aiding in its transport to muscle cells.
• 🚫 Creatine supplementation is safe for healthy kidneys, but it may be overly taxing for individuals with diagnosed kidney diseases or impaired kidney function, making kidney insufficiency a contraindication for its use.
• 🏅 Creatine is one of the most well-researched and safest dietary supplements, debunking myths about its necessity for only high-intensity strength sports or its potential harmful effects on the kidneys.
• 👴 Creatine benefits extend to seniors, improving not only muscle and bone health but also cognitive and mental health, making it a valuable supplement for overall well-being in older age.

Q & A

What are the benefits of creatine mentioned in the script?

The script mentions benefits such as better brain function in old age, stronger bones, more efficient and larger muscles, improved memory, and a lower risk of depression.

Why should older individuals be particularly interested in creatine?

Older individuals should be interested in creatine because it can help with cognitive functions, such as memory and reasoning, and has neuroprotective effects that may be beneficial in preventing cognitive decline and neurodegenerative diseases.

What is creatine and what are its functions in the body?

Creatine is an organic chemical compound naturally produced in the body, stored mainly in skeletal muscles, and plays a key role in energy processes, acting as an energy reserve for muscle contractions during intense physical effort.

How does creatine support brain function?

Although the brain uses only small amounts of creatine, it is crucial for supplying energy to brain cells during intense intellectual effort, psychological stress, metabolic stress, or sleep deprivation. Creatine supplementation can increase brain creatine levels, which is associated with improved cognitive functions.

How does creatine supplementation affect muscle mass and strength in older individuals?

Supplementing creatine can lead to an increase in muscle mass and reduce the risk of developing sarcopenia, a condition characterized by loss of muscle mass and strength, which can lead to a form of disability in older adults.

Does creatine alone build muscle mass?

No, creatine alone does not build muscle mass. It supports the muscle-building process during regular strength training but will not cause an increase in muscle mass if the individual leads a sedentary lifestyle.

What is the recommended daily dosage of creatine according to the script?

The effective and safe daily dosage of creatine that leads to an increase in its storage in muscles ranges from three to five grams per day.

What is the loading phase of creatine supplementation and how is it done?

The loading phase involves supplementing creatine at a higher dose of 0.3 grams per kilogram of body weight per day, divided into four equal portions throughout the day, for the first five to seven days to saturate the muscles with creatine more quickly.

When should creatine be taken for optimal benefits?

The timing of creatine intake does not significantly affect muscle mass increase or physical performance. However, it is better absorbed when taken with a meal rich in carbohydrates and protein, which also increases insulin levels to aid in creatine transport to muscle cells.

What are some common myths about creatine supplementation that the script addresses?

Some myths addressed include the necessity of a loading phase, creatine being only for bodybuilders, and the potential negative impact of creatine on kidney function. The script clarifies that a loading phase is not necessary for everyone, creatine benefits various sports disciplines, and there is no negative impact on healthy kidneys.

Is there a specific contraindication for creatine supplementation mentioned in the script?

Yes, kidney dysfunction is a key contraindication for creatine supplementation, as it may be too strenuous for individuals with diagnosed kidney diseases or impaired kidney function.

Outlines

00:00

💪 Benefits of Creatine for Muscles and Cognitive Function

The first paragraph introduces creatine as a beneficial substance for various aspects of health, particularly for older individuals and those who exercise. Creatine is an organic compound naturally produced in the body and stored mainly in skeletal muscles. Its primary function is to supply energy during intense muscle contractions. The paragraph highlights the benefits of creatine, such as improved memory, reduced depression risk, and its role in metabolic processes that enhance brain function and bone structure. It also dispels common myths about creatine supplementation and emphasizes its neuroprotective properties.

05:04

🏋️‍♂️ Creatine's Impact on Muscle Growth and Bone Health

The second paragraph delves into the effects of creatine on muscle mass and the prevention of sarcopenia in older adults. It explains that while creatine alone does not build muscle, it supports muscle growth when combined with regular strength training. The paragraph also discusses creatine's role in maintaining bone mineral density, thereby reducing the risk of osteoporosis and fractures, especially in postmenopausal women. It mentions a study that shows the benefits of creatine supplementation combined with resistance training in preserving bone mineral density.

10:08

📚 Recommended Creatine Dosage and Timing

This paragraph provides guidance on the effective and safe dosage of creatine, suggesting a range of three to five grams per day. It describes a loading strategy commonly used by athletes, which involves a higher initial intake to saturate muscles with creatine quickly. The paragraph also addresses the timing of creatine intake, indicating that the moment of consumption does not significantly affect muscle mass increase or physical performance. It emphasizes that creatine absorption is enhanced when taken with a meal rich in carbohydrates and protein, which increases insulin levels and facilitates creatine transport into muscle cells.

🚫 Debunking Myths About Creatine Supplementation

The final paragraph addresses and dispels several myths about creatine supplementation. It clarifies that creatine is not only for bodybuilders but also beneficial for various sports disciplines, including endurance and team sports. The paragraph refutes the myth that creatine negatively affects kidney function, noting that while it is safe for healthy kidneys, it may be too strenuous for those with diagnosed kidney diseases or impaired kidney function. It concludes by reiterating that creatine is one of the most researched and safest dietary supplements, with its benefits outweighing the misconceptions surrounding its use.

Keywords

💡Creatine

Creatine is an organic chemical compound naturally produced in the body and stored primarily in skeletal muscles. It serves as a quick energy reserve, providing a burst of energy needed for intense muscle contractions. In the video, creatine is discussed as a supplement that offers numerous health benefits, including improved cognitive function, bone density, and muscle mass, especially in older individuals.

💡Energetic Processes

Energetic processes refer to the metabolic activities occurring within the body, particularly in muscles. Creatine plays a crucial role in these processes by acting as an energy storage molecule. During high-intensity exercise, creatine rapidly supplies energy to muscle cells, as mentioned in the script, which is essential for maintaining physical performance.

💡Muscle Mass

Muscle mass refers to the amount of muscle tissue in the body. The video script highlights that creatine supplementation, combined with regular strength training, can increase muscle mass and reduce the risk of sarcopenia, a condition characterized by the loss of muscle mass and strength, particularly in older adults.

💡Sarcopenia

Sarcopenia is a degenerative condition associated with aging, leading to a loss of muscle mass and strength. The script discusses how creatine, when used alongside resistance or strength training, can help mitigate the risk of sarcopenia in seniors, thus promoting healthier aging.

💡Cognitive Function

Cognitive function encompasses various mental processes such as memory and reasoning. The video explains that even though the brain uses a small amount of creatine, its supplementation can lead to an increase in creatine levels in the brain, which is associated with improved cognitive functions, particularly in older individuals.

💡Neuroprotective

Neuroprotective refers to the ability of a substance to protect nerve cells in the brain from damage or degeneration. The script describes creatine as having neuroprotective effects, potentially aiding in the treatment of neurological disorders such as Alzheimer's and Parkinson's disease.

💡Bone Density

Bone density is the amount of bone mineral content per square inch of bone, an important indicator of bone health and resistance to fractures. The video mentions that creatine supplementation, along with strength training, can help maintain bone mineral density, thereby reducing the risk of osteoporosis and fractures, especially in older individuals.

💡Supplementation

Supplementation refers to the intake of a substance, such as creatine, to complement the diet and provide additional health benefits. The script discusses various strategies for creatine supplementation, including loading phases and maintenance phases, to maximize its benefits for muscle and cognitive health.

💡Loading Phase

The loading phase is a strategy used in creatine supplementation where a higher dose is taken for the initial period to saturate the muscles with creatine quickly. The script explains that this phase typically involves taking 0.3 grams of creatine per kilogram of body weight per day for the first five to seven days.

💡Maintenance Phase

The maintenance phase follows the loading phase in creatine supplementation and involves taking a lower, steady dose to maintain the elevated levels of creatine in the muscles. The script mentions that this phase typically involves taking three to five grams of creatine per day.

💡Myths

Myths are widely held but false beliefs or misunderstandings. The video script addresses several myths about creatine, such as the necessity of loading, its use being limited to high-intensity strength sports, and potential harmful effects on kidney function, clarifying the actual benefits and safety of creatine supplementation.

Highlights

Creatine is an organic compound that naturally occurs in the body and is stored mostly in skeletal muscles.

Creatine plays a key role in energy processes in muscles, acting as an energy storage to support intense physical exertion.

Creatine supplementation can improve cognitive functions such as memory and reasoning, especially in older individuals.

Creatine has a potential impact on mood improvement and reducing symptoms of depression.

Supplementing creatine may support the treatment of neurological disorders like Alzheimer's and Parkinson's disease.

Creatine supplementation in older individuals can increase muscle mass and reduce the risk of sarcopenia.

Creatine does not build muscle by itself but supports the muscle-building process during regular strength training.

Combining creatine supplementation with resistance or strength training can protect bones from mineral density loss and osteoporosis.

Effective and safe daily creatine dosage ranges from three to five grams to increase its storage in muscles.

Loading creatine with high initial doses can speed up its accumulation in muscles compared to lower daily doses.

The timing of creatine intake does not significantly affect muscle mass increase or physical performance.

Creatine absorption is better when taken with a meal rich in carbohydrates and protein that also increases insulin levels.

Creatine is one of the most researched and safest dietary supplements available.

The myth that creatine is only for bodybuilders and high-intensity strength sports is debunked; it benefits various sports disciplines.

Concerns about creatine negatively affecting kidney function have been largely dispelled by research.

Creatine supplementation may be too strenuous for individuals with diagnosed kidney diseases or impaired kidney functions.

Transcripts

Lepsza praca mózgu na starość, mocne kości, sprawniejsze i większe mięśnie,

poprawa pamięci i mniejsze ryzyko depresji.

To wszystko jest lista korzyści, jakich dostarcza nam kreatyna, czyli substancja

znana dość dobrze młodemu pokoleniu, a w szczególności temu, które

trenuje na siłowni.

Ale jak się okazuje związkiem tym powinny zainteresować się w

szczególności osoby starsze.

Dlaczego?

O tym będzie dzisiejszy odcinek.

Co to jest kreatyna? Dlaczego warto ją przyjmować?

W jakich ilościach ją przyjmować?

O tym będzie dzisiejszy odcinek.

A przy okazji rozwieję także kilka popularnych mitów dotyczących

suplementacji tego związku.

A my zacznijmy od tego, czym w ogóle jest kreatyna i gdzie można ją znaleźć.

Czym jest kreatyna i jakie pełni funkcje?

Otóż kreatyna to organiczny związek chemiczny, które naturalnie

produkowany jest w organizmie.

Natomiast 95% całej puli kreatyny zmagazynowane jest w naszych

mięśniach szkieletowych.

Natomiast te pozostałe 5% trafia do innych tkanek, np.

do mózgu, do wątroby, do jąder, do nerek czy też nawet do naszego serca.

A jaką rolę pełni kreatyna w naszym ciele?

Otóż zasadniczą funkcją kreatyny jest udział w procesach energetycznych

zachodzących w mięśniach. Co to oznacza?

Kreatyna stanowi pewnego rodzaju magazyn energii i w momencie intensywnego wysiłku

daje zastrzyk energii niezbędnej do skurczu komórek mięśniowych.

Niestety cały problem polega na tym, że zapasy tej kreatyny w naszych mięśniach są

dość mocno ograniczone i wystarczają na zaledwie kilkanaście minut takiego

intensywnego wysiłku fizycznego.

Po ich wyczerpaniu, oczywiście po wyczerpaniu zapasów kreatyny,

organizm sięga po energię, która pochodzi z glukozy, a później

ewentualnie zapasów tłuszczu.

Jednak jak wiadomo proces ten jest już niestety mniej wydajny

i wymaga więcej czasu.

Jak zatem widać, kreatyna dostarcza zastrzyków energii, które wykorzystywane

są tu i teraz, ale prócz tego bierze udział w innych cyklach metabolicznych,

które usprawniają pracę mózgu, strukturę kości

i o tym Państwu teraz opowiem,

zacznijmy od mózgu.

Chociaż mózg wykorzystuje naprawdę niewielkie ilości kreatyny, to mają one

kluczowe znaczenie jeśli chodzi o zaopatrzenie komórek naszego

mózgu w energię w trakcie np.

intensywnego wysiłku intelektualnego czy też np.

stresu psychicznego, ale także stresu metabolicznego takiego np.

jak zmęczenie czy też,

tutaj bardzo ważne, uwaga,

niedobór snu.

Otóż jak wskazują badania, suplementacja kreatyną przyczynia się

do wzrostu poziomu kreatyny w mózgu,

co natomiast wiąże się z poprawą funkcji poznawczych, takich jak

pamięć i procesy rozumowania.

Co istotne, efekt ten jest szczególnie widoczny w przypadku osób w podeszłym

wieku, a więc u tej grupy pacjentów, która jest szczególnie narażona właśnie na

zaburzenia funkcji poznawczych, kolejno na demencję czy też oczywiście w

wieku starszym na zaburzenia snu.

I co ciekawe, kreatyna wykazuje także potencjalny wpływ na poprawę nastroju

i jeszcze ważniejsze, zmniejsza objawy smutku i depresji.

Jakby tego było mało, coraz więcej badań wskazuje, że stosowanie kreatyny wspomaga

leczenie wielu schorzeń neurologicznych, takich np.

jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, choroba Huntingtona czy

też stwardnienie zanikowe boczne.

Biorąc pod uwagę właśnie te wszystkie informacje, to dochodzimy do wniosku, że

kreatyna jest to substancja o działaniu neuroprotekcyjnym, czyli działającym

ochronnie na nasze komórki mózgowe w naszym mózgu.

Natomiast tutaj warto dodać, że wpływ stosowania kreatyny w jakichkolwiek

chorobach związanych z naszym układem nerwowym czy też

z naszym zdrowiem psychicznym, choć jest niezwykle obiecujący,

to nadal wymaga większej ilości badań, w tym badań z udziałem ludzi.

A my przejdźmy dalej.

Badania dowodzą, że suplementacja czy też spożywanie kreatyny przez osoby starsze

powoduje wzrost masy mięśniowej i zmniejsza ryzyko rozwoju

sarkopenii, czyli niebezpieczne dla zdrowia osób starszych czy też seniorów

choroby, która objawia się utratą masy mięśniowej, siły mięśniowej

i to wszystko powoduje niestety pewnego rodzaju inwalidztwo.

Natomiast co istotne, co trzeba tutaj wyraźnie podkreślić.

Kreatyna sama w sobie oczywiście nie buduje mięśni, lecz wspomaga ten proces

podczas wykonywania regularnych treningów.

A więc samo stosowanie kreatyny nie spowoduje wzrostu masy mięśniowej,

jeśli dana osoba, senior też np.

będzie prowadził siedzący tryb życia.

Dlatego też suplementacja kreatyny przez seniorów jest jak najbardziej uzasadniona,

ale tylko w połączeniu z treningiem oporowym, treningiem siłowym, a więc np.

ćwiczenia z podnoszeniem ciężarków,

ćwiczenia z wykorzystaniem np.

gum oporowych czy też z wykorzystaniem własnego czy też własnej masy ciała.

Swoją drogą to właśnie ten rodzaj treningu, a więc trening siłowy, pełni

kluczową rolę w zapobieganiu sarkopenii u osób w podeszłym wieku.

A my przejdźmy do kolejnego, dość zaskakującego wpływu

kreatyny na nasze zdrowie.

Otóż okazuje się, że wspomniane już przed chwilą połączenie suplementacji kreatyną z

treningiem siłowym czy też treningiem oporowym chroni nasze kości przed

utratą gęstości mineralnej, a tym samym

oczywiście możemy się domyślić, że chroni nas przed osteoporozą, w

szczególności w wieku starszym,

a to łączy się z mniejszym ryzykiem złamań kości.

Dla przykładu, w jednym z takich badań wykazano, że w porównaniu do samego

treningu oporowego roczna suplementacja kreatyną wykonana razem z treningiem

oporowym przez kobiety po menopauzie pozwala zachować gęstość mineralną szyjki

kości udowej oraz zwiększa szerokość trzonu kości udowej.

Oznacza to, że szyjka kości udowej u kobiet w okresie pomenopauzalnym,

które jednocześnie ćwiczą i suplementują

kreatynę, cechuje się wyższą odpornością na złamanie, co jak wiemy stanowi poważny

problem oczywiście w tej grupie wiekowej.

Natomiast tutaj ponownie dla porządku trzeba zaznaczyć, że

tych badań niestety jest mało i trzeba więcej badań właśnie tego typu, by mieć

większą pewność, że kreatyna w połączeniu z ćwiczeniami działa właśnie w ten sposób.

A my odpowiedzmy sobie na pytanie, jak stosować kreatynę?

Otóż zgodnie z wynikami setek przeprowadzonych badań skuteczna i zarazem

w pełni bezpieczna dawka kreatyny, bo to jest bardzo ważne,

prowadząca do wzrostu jej zapasów w naszych mięśniach wynosi od

trzech do pięciu gramów na dobę.

Natomiast taką najbardziej popularną strategią przyjmowania kreatyny przez

sportowców jest tak zwane ładowanie kreatyną, które polega na jej

suplementacji przez pierwsze pięć czy też siedem dni w dawce 0,3 grama na

kilogram masy ciała na dzień, czyli około od 20 do 25 gramów na dzień.

Przy czym ilość ta,

to co jest bardzo istotne, musi być podzielona na 4 równomiernie rozłożone

porcje w skali dnia, aby oczywiście zmniejszyć ryzyko rozwoju biegunki, która

jest jednym z najczęstszych działań niepożądanych

kiedy spożywamy duże ilości kreatyny i dopiero po tej fazie, czyli po tej fazie

nasycenia kreatyną zaleca się przejście do fazy podtrzymującej, w której suplementuje

się od trzech do pięciu gramów kreatyny na dzień.

Istotą tej strategii jest oczywiście jak najszybsze wysycenie kreatyną

naszych mięśni szkieletowych.

I tutaj pojawia się pytanie, czy rzeczywiście takie

ładowanie kreatyną ma sens?

I pytanie, czy warto stosować tak duże dawki kreatyny w początkowej

fazie jej suplementacji?

Otóż jak wskazują badania, ładowanie kreatyną rzeczywiście przyśpiesza

akumulację tego związku w naszych mięśniach.

Dla przykładu, 6 dniowa suplementacja 20 gramów kreatyny na dobę spowodowała wzrost

jej poziomu w naszych mięśniach aż o 20%.

Z kolei w przypadku stosowania od początku trzech gramów kreatyny na dobę,

taki sam efekt odnotowano dopiero po 30 dniach prowadzenia suplementacji.

Jak zatem widać, obie metody są równie skuteczne.

Natomiast jeśli zasadniczym celem stosowania kreatyny nie jest

osiągnięcie szybkiego efektu, ale np.

poprawa stanu naszych kości, poprawa stanu naszego mózgu, to oczywiście ten efekt

ładowania się kreatyną naprawdę mija się z celem.

A my odpowiedzmy sobie na pytanie, kiedy przyjmować kreatynę?

Przed treningiem, po treningu?

A może w trakcie?

Otóż okazuje się, że moment przyjmowania kreatyny nie ma prawdopodobnie większego

znaczenia, jeśli chodzi o jej wpływ na przyrost masy mięśniowej

czy też wydolność fizyczną.

Dotychczas przeprowadzone badania nie wykazały bowiem aż tak istotnych różnic w

działaniu kreatyny, czy to po przyjmowaniu na kilka godzin

przed treningiem, czy też na kilka godzin po treningu, czy nawet w trakcie trwania

tego treningu, czy też bezpośrednio, czy przed nim, czy bezpośrednio po nim.

Tym bardziej osoby, które stosują kreatynę w celach innych niż poprawa wydolności

fizycznej, mogą przyjmować ją w dowolnym momencie dnia.

Natomiast co jest pewne, to fakt, że kreatyna wchłania się lepiej, gdy jest

przyjmowana razem z posiłkiem, który bogaty jest w węglowodany jak i białko, a

także składniki pokarmowe, które powodują wzrost poziomu insuliny we krwi.

I to właśnie insulina odgrywa tutaj kluczową rolę w transporcie kreatyny do

naszych komórek mięśniowych, zwiększając oczywiście jej przyswajalność i co

jeszcze ważniejsze efektywność działania.

Dlatego też kreatynę zawsze warto przyjmować razem z posiłkiem, np.

śniadaniem czy też kolacją.

Teraz przejdźmy do sekcji mitów na temat kreatyny.

Drodzy Państwo, nie da się ukryć, że kreatyna to jeden z najlepiej przebadanych

i najbezpieczniejszych suplementów diety.

A mimo to wokół jej tematu krąży wciąż wiele mitów i nieporozumień.

Natomiast niektóre popularne mity udało nam się już zupełnie przypadkiem obalić

i już w trakcie omawiania właśnie w tym odcinku jej właściwości i zaleceń

dotyczących stosowania kreatyny.

A mowa tu przede wszystkim o micie związanym z koniecznością ładowania

kreatyną w pierwszym tygodniu jej stosowania.

Wiemy już, że nie jest to konieczne.

A jakie jeszcze inne popularne mity krążą wokół kreatyny?

Otóż kolejny mit brzmi - kreatyna jest tylko dla siłaczy.

Otóż takim czołowym mitem związanym właśnie z suplementacją tym związkiem jest

stwierdzenie, że kreatyna sprawdza się tylko i wyłącznie w

przypadku sportów siłowych o wysokiej intensywności.

Oczywiście jest to nieprawda, bowiem wykazano, że suplementacja kreatyną daje

korzyści w przypadku różnych dyscyplin sportowych,

a w tym w sportach wytrzymałościowych, takich jak bieganie,

pływanie czy też kolarstwo.

Kolejno sportach drużynowych, takich jak piłka nożna czy też siatkówka,

a także w sportach walki.

Oczywiście kreatyna to także związek, na którym skorzystają seniorzy, a w

szczególności ich mózg oraz ich kości.

Kolejny mit, o którym chciałbym dzisiaj powiedzieć, odnosi się do rzekomego

szkodliwego wpływu kreatyny na funkcjonowanie nerek.

Otóż suplementacja kreatyny zwiększa nieznacznie poziom kreatyniny we krwi,

zaś właśnie kreatynina stanowi podstawowy marker diagnostyczny w chorobach

narządów, jakim są nerki.

I to właśnie ta informacja, to powiązanie bardzo często wzbudza wiele obaw i

niepokoju jeśli chodzi o bezpieczeństwo stosowania kreatyny.

A jak jest naprawdę?

Czy kreatyna uszkadza lub też może zbyt mocno obciąża nerki?

Otóż przeprowadzone do tej pory

liczone w setkach, a być może nawet w tysiącach

badania wykazały, że nie ma negatywnego wpływu kreatyny właśnie na nerki

czy nawet na wątrobę,

bo i takie sugestie były.

Natomiast muszę tutaj podkreślić jedną ważną rzecz co jest istotne w kontekście

zdrowia, zwłaszcza seniorów, którzy również odnoszą korzyści

z suplementacji kreatyną.

Otóż o ile stosowanie kreatyny jest bezpieczne dla zdrowych nerek,

to może rzeczywiście być zbyt mocno obciążające dla nerek osób, które mają

zdiagnozowane choroby tego narządu albo zaburzone funkcje nerek.

Dlatego też niewydolność nerek stanowi kluczowe przeciwwskazanie do stosowania

czy też suplementacji kreatyny.

I to była ostatnia myśl w dzisiejszym odcinku.

Bardzo dziękuję Państwu za uwagę

i jak zawsze zapraszam do następnego odcinka.

Do usłyszenia.