UNIA POLSKI Z ROSJĄ. KRÓLESTWO POLSKIE 1815-1830

Summary

The script explores the historical concept of the Polish-Lithuanian Commonwealth and its evolution into the Polish-Lithuanian-Ruthenian Commonwealth. It delves into the Polish-Russian relationships, highlighting the Congress of Poland's establishment and its liberal constitution, which promised autonomy but gradually faced increased Russian control. The narrative culminates in the November Uprising of 1830, sparked by the tightening Russian grip and the suppression of Polish liberties, ultimately leading to the downfall of the Congress Poland and the dream of an independent Polish state.

Takeaways

• 🏰 Poland has a long history of forming unions with other countries, most notably with Lithuania since 1385.
• 🤝 Despite Russia being a historical rival, Poland also proposed unions with Russia in the 16th and 17th centuries.
• 👑 In 1813, after Napoleon's retreat from Moscow, Russian forces occupied the Duchy of Warsaw, leading to the establishment of the Congress Poland under Russian influence.
• 📜 Prince Adam Jerzy Czartoryski was the main author of the Constitution of the Kingdom of Poland, which was granted by the Russian Tsar on November 27, 1815.
• 🏛 The Congress Poland had a separate identity from Russia with its own administration, army, and central offices, although foreign policy was largely under Russian control.
• 🌍 The Kingdom of Poland enjoyed more freedoms than Russian citizens, including freedom of speech, personal liberty, property rights, and an independent judiciary.
• 🏫 Cultural and scientific development flourished in Congress Poland, with the establishment of the University of Warsaw, the Polytechnic, and the music school.
• 🚨 Over time, the Russian influence in Congress Poland increased, leading to restrictions on civil liberties, press freedom, and secret police activities.
• 🔍 The rise of secret organizations and conspiracies, such as the November Uprising, indicated growing dissatisfaction with Russian control and a desire for independence.
• 🛑 The conservative shift in the Russian court and the hardline stance of figures like Nikolay Novosiltsov led to increased repression and a crackdown on Polish autonomy.
• ⚔️ The November Uprising of 1830 marked a turning point, where the concept of the Polish-Russian union was severely tested, and the struggle for Polish independence intensified.

Q & A

What is the historical significance of the year 1385 in Polish history mentioned in the script?

The year 1385 marks the beginning of the Polish-Lithuanian union, which is the longest-standing alliance Poland had with another country.

Why was Russia considered the main rival of Poland in Eastern Europe?

Throughout the centuries, Russia was the primary rival of Poland in Eastern Europe due to its territorial ambitions and influence in the region.

What was the role of Prince Władysław in the Polish-Lithuanian-Ruthenian Commonwealth?

Prince Władysław was elected as the King of Poland in 1610, and he was also the Grand Duke of Lithuania, playing a significant role in the Polish-Lithuanian-Ruthenian Commonwealth.

What was the goal of the project proposed by Chancellor Lew Sapieha for the Polish-Lithuanian-Ruthenian Commonwealth?

The project proposed by Lew Sapieha aimed to create a Polish-Lithuanian-Ruthenian hegemony on the European continent, which would have been a powerful alliance against other European powers.

How did the establishment of the Kingdom of Poland under the Russian Empire differ from the previous Polish state?

The Kingdom of Poland was established as a separate entity from Russia with its own army, administration, and central offices, although foreign policy was largely controlled by Russia.

What were the key features of the Constitution of the Kingdom of Poland given by the Russian Tsar in 1815?

The Constitution of the Kingdom of Poland was notably liberal, providing the kingdom with its own separate institutions, including an army, administration, and central offices, with the Tsar as the monarch and foreign policy being coordinated with Russia.

What was the economic impact of Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki on the Congress Poland?

Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki developed local industry and trade, which helped the Polish economy to expand into eastern markets, contributing to the overall prosperity of Congress Poland.

How did the cultural autonomy in the former Grand Duchy of Lithuania under the Russian Empire differ from the Kingdom of Poland?

The cultural autonomy in the former Grand Duchy of Lithuania allowed for a separate cultural administration and civil governance under Polish control, with a predominantly Polish corps created by the Grand Duke, which was also under the command of the Polish Army.

What were the early signs of tension between the Kingdom of Poland and the Russian Empire after the establishment of the kingdom?

Early signs of tension included the abolition of press freedom and the introduction of preventive censorship in 1819, followed by the banning of assemblies in 1820, and the introduction of a more restrictive penal code in 1823.

What was the significance of the November Uprising in the context of the Polish-Russian relationship?

The November Uprising was a significant event that marked the end of the Polish-Russian union as it was an armed rebellion against Russian rule, aiming to restore Poland's independence and constitutional order.

How did the Russian Empire's policies towards the Kingdom of Poland evolve over time, as mentioned in the script?

Initially, there was an attempt to create a liberal Kingdom of Poland, but over time, the Russian Empire's policies became more restrictive, with increased censorship, secret police, and a reduction in Polish autonomy, leading to growing discontent and eventually the November Uprising.

Outlines

00:00

🏰 Historical Context of Polish-Foreign Alliances

The paragraph discusses Poland's historical tradition of forming unions with other nations, dating back to the Polish-Lithuanian union initiated in 1385. It mentions other unions with countries like the Czech Republic, Hungary, Sweden, and Saxony. Despite Russia being a long-term rival, there were proposals in the 16th and 17th centuries to place a Muscovite ruler on the Polish throne. The paragraph also highlights Prince Władysław's ascension as the Tsar in 1610 and the efforts of Chancellor Lew Sapieha to create a Polish-Lithuanian-Russian hegemony in Europe. However, none of these projects materialized, and the Polish-Lithuanian Commonwealth never united with Moscow through a union.

05:01

👑 The Rise and Challenges of the Congress Poland

This paragraph details the establishment of the Congress Poland under Russian influence after the defeat of Napoleon. It discusses the role of Prince Adam Jerzy Czartoryski, who presented a project to Tsar Alexander I for the unification of the lands of the former Commonwealth under the Romanov rule. The Congress Poland was created as a separate entity from Russia with its own army, administration, and central offices, yet foreign policy was largely controlled by Russia. The Constitution of the Congress Poland was quite liberal for its time, granting freedoms of speech, person, property, and an independent judiciary. The economic development was also highlighted, with a mention of Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki's contribution to local industry and trade.

10:01

📚 Cultural and Educational Advancements Amidst Political Tensions

The paragraph highlights the cultural and educational progress in Poland, including the establishment of the University of Warsaw and other institutions. It also discusses the autonomy granted by the Tsar in the former Grand Duchy of Lithuania, allowing for cultural and administrative independence. The paragraph further delves into the increasing restrictions on civil liberties, including the suppression of the press, the banning of assemblies, and the introduction of a more restrictive penal code. The political opposition in the Congress Poland and the growing dissatisfaction with Russian influence are also mentioned, along with the secret organizations and conspiracies that began to form within the military and society.

15:02

🛡 The Decline of Congress Poland and the Rise of Nationalism

This paragraph describes the decline of Congress Poland's autonomy and the rise of nationalist sentiments. It discusses the increasing Russification policies, the banning of Masonic lodges, and the radicalization of liberals due to the hardline policies of Tsar Nicholas I. The paragraph also covers the conservative stance of the Russian court and their influence on the Tsar, leading to a more oppressive rule in Poland. It mentions the efforts of Prince Adam Jerzy Czartoryski and General Józef Zajączek in maintaining some level of economic development and order amidst the growing unrest.

20:04

⚔ The November Uprising and the End of Congress Poland's Autonomy

The final paragraph discusses the November Uprising of 1830, which marked the end of the Congress Poland's autonomy and the failed attempt to achieve independence. It describes the escalating tensions leading to the uprising, the involvement of the patriotic society, and the ultimate suppression of the rebellion by the Russian forces. The paragraph concludes by reflecting on the potential outcomes had the uprising been successful or if the concept of the Polish-Russian union had been different, suggesting that the timing and approach were critical factors in the failure of the uprising.

Keywords

💡Polish-Lithuanian Commonwealth

The Polish-Lithuanian Commonwealth, also known as the Republic of Both Nations, was a dual state of Poland and Lithuania from 1386 to 1791. It is mentioned in the script as an example of Poland's historical tradition of forming unions with other states. The script references the commonwealth's significance in Polish history and its role as a precursor to later political entities.

💡Union of Lublin

The Union of Lublin, initiated in 1385, is a historical event that marks the formal union between the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. It is highlighted in the script as the beginning of a long-standing alliance, which set the stage for the Polish-Lithuanian Commonwealth.

💡Partitions of Poland

The Partitions of Poland refer to the three agreements in the late 18th century by which the Polish-Lithuanian Commonwealth was divided among Russia, Prussia, and Austria. The script mentions these partitions as a significant event leading to the eventual downfall of the Commonwealth and the loss of Polish independence.

💡Congress Poland

Congress Poland, also known as the Kingdom of Poland, was established in 1815 as a result of the Congress of Vienna. It was a personal union with Russia, and the script discusses its establishment as a part of the political landscape following the Napoleonic Wars. The term is used to describe the semi-autonomous state created under Russian influence.

💡Constitution of the Kingdom of Poland

The Constitution of the Kingdom of Poland, given by the script as being granted on November 27, 1815, established the framework for the governance of Congress Poland. It is noted for its liberal nature, allowing for a degree of autonomy and civil liberties that were more extensive than those in Russia at the time.

💡November Uprising

The November Uprising, which occurred in 1830, was an armed rebellion against the Russian rule in Congress Poland. The script alludes to the uprising as a pivotal moment that marked the end of the Polish-Russian union and the beginning of a struggle for Polish independence.

💡Adam Jerzy Czartoryski

Adam Jerzy Czartoryski was a Polish statesman and a key figure in the establishment of the Kingdom of Poland. The script mentions him as the main author of the Constitution of the Kingdom of Poland and as an influential figure in Polish politics during the period of Congress Poland.

💡Alexander I of Russia

Alexander I of Russia is noted in the script as a Russian Tsar who played a significant role in the creation of Congress Poland. His policies and attitudes towards the Polish state are discussed, particularly his initial support for a degree of autonomy and eventual shift towards a more conservative approach.

💡Tsar Nicholas I of Russia

Tsar Nicholas I of Russia is mentioned in the script as the successor to Alexander I. His reign is characterized by a more autocratic approach to governance, which included the tightening of control over Congress Poland and the suppression of the Polish uprising.

💡Decembrist revolt

The Decembrist revolt refers to an uprising in Russia in 1825 by members of the Russian nobility against Tsar Nicholas I. The script connects this event with the growing discontent in Congress Poland and the increasing radicalization of the Polish liberal movement.

💡Autonomy

Autonomy in the context of the script refers to the degree of self-governance and independence that Congress Poland had within the Russian Empire. It is discussed in relation to the cultural and administrative freedoms granted to the Kingdom of Poland, which were later seen as a threat to the Russian Empire's stability.

Highlights

Poland has a long history of forming unions with other countries, with the Polish-Lithuanian union being the longest-lasting, initiated in 1385.

Throughout the centuries, Poland's main rival in Eastern Europe was Russia, and similar union projects were proposed against it in the 16th and 17th centuries.

In 1610, the idea of placing a Muscovite ruler on the Polish throne was considered, and Prince Władysław became Tsar at the same time.

The Chancellor of the Grand Duchy of Lithuania, Lew Sapieha, prepared a concrete program for creating a Polish-Lithuanian-Russian hegemon in Europe during the same period.

None of these projects materialized, and the Polish-Lithuanian Commonwealth did not unite with Moscow through a union.

Two centuries later, the dream of a Polish-Russian union came true under different circumstances, with many believing that a union with Russia was the best guarantee for restoring Poland's glory.

In 1813, Russian forces occupied the territory of the Duchy of Warsaw while pursuing Napoleon's retreating army from Moscow.

Czar Alexander was close to Prince Adam Jerzy Czartoryski, who had his own plans for the area since 1805, presenting a project for the unification of all lands of the former Commonwealth under the Romanovs.

In 1814, Russia became the victor in the war with France, and one of the rewards was the Duchy of Warsaw, which was under French suzerainty.

The main author of the Constitution of the Kingdom of Poland, which was given by the Czar on November 27, was Prince Adam Jerzy Czartoryski.

The Constitution was very liberal, making the Kingdom of Poland a separate entity from Russia with its own army, administration, and central offices.

The Congress of Vienna connected the ruler and foreign policy, but the latter did not adopt the principle of community, i.e., joint coordination of actions in the external sphere.

Despite this, the average citizen of the Kingdom of Poland enjoyed far greater freedoms than a Russian citizen.

The Constitution was modern enough that most of its solutions could still be in effect today.

Economically, the Congress Poland was a good place to live, largely thanks to the efforts of Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki, who developed local industry and trade.

In 1815, the University of Warsaw was established, followed by the Polytechnic and the Music School, indicating the development of culture and science.

In the former territory of the Grand Duchy of Lithuania, the Czar introduced cultural autonomy and civil administration, which was handed over to the Poles.

The formation of the Lithuanian Corps, mainly composed of Poles and subordinate to the command of the Army of the Kingdom of Poland, was another sign of autonomy.

The Czar's words during the opening of the parliamentary session in April 1818 were interpreted by Poles as a clear suggestion of expanding the borders of their state.

The first problems in Congress Poland appeared when Czar's brother, Grand Duke Constantine, clashed with the army of the Kingdom of Poland.

In 1819, freedom of the press was abolished, and preventive censorship was introduced, followed by a ban on assemblies in 1820.

The 1825 exclusion of public parliamentary sessions and the non-admittance of opposition MPs to a session led to a hardline approach by Czar Alexander.

The discovery of anti-czarist plots in 1823 in Vilnius and the subsequent arrests led to the exposure of conspiratorial organizations within the army of the Kingdom of Poland.

The banning of Masonic lodges, due to their connections with Polish and Russian conspirators, was a measure that did not endear the authorities to the influential circles in the Congress Poland.

The increasing censorship, secret police, and limitation of civil rights in the Congress Poland made it resemble a mild version of the hardline Petersburg regime.

Many Poles considered the Congress Poland a land of unfulfilled promises, with some hoping to attach the rest of the Russian-occupied lands to the Kingdom of Poland.

The attitude of the czarist court, accustomed to certain forms of governance, influenced the deteriorating situation in the Congress Poland.

The conservative definition that a conservative is a liberal with a growing daughter suits Alexander, who saw his Polish 'child' causing more and more trouble.

After the death of Alexander, his successor, Grand Duke Constantine, resigned from the throne to marry Joanna Grudzińska, and the situation in the Congress Poland calmed down.

Nicholas, who took the Russian throne, did not have the democratic tendencies of his predecessor and faced the Decembrist revolt at the beginning of his reign.

The trial of the members of the Patriotic Society in the Sejm, under the chairmanship of Adam Jerzy Czartoryski, showed the society's solidarity with the accused.

The lenient sentencing of the conspirators angered the Emperor, leading to a serious dispute between the authorities of the kingdom and the king.

The failed November Uprising of 1830 marked the end of the concept of the Polish-Russian union and the beginning of a struggle for independence.

Transcripts

Polska ma długą tradycję tworzenia

wspólnych podmiotów z innymi państwami

najdłużej funkcjonował związek

polsko-litewski zapoczątkowany w

1385 roku ale poza nim Polska zawierała

również unię między innymi z Czechami

Węgrami Szwecją czy saksonią mimo że

przez wieki głównym rywalem Polski w tej

części Europy była Rosja to również

wobec niej wysuwano podobne projekty w

XVI i XVII wieku kilkukrotnie pojawiały

się pomysły osadzenia na polskim tronie

Moskiewskiego władcy w 1610 roku to z

kolei królewicz Władysław został carem w

tym samym okresie Kanclerz wielki

litewski lew Sapieha przygotował

konkretny program stworzenia

polsko-litewsko-rosyjskiego hegemona na

kontynencie europejskim

z tych wszystkich projektów nic nie

wyszło

Rzeczpospolita nie połączyła się więzami

Unii z wielkim księstwem moskiewskim

jednak Po dwóch wiekach marzenia o Unii

polsko-rosyjskiej się ziściło

Okoliczności były wprawdzie inne lecz

wielu uwierzyło że związek z Rosją to

najlepsza gwarancja na przywrócenie

Polsce świetności czy tak było w

rzeczywistości i czy Unia

polsko-rosyjska mogła być trwałą

konstrukcją na te pytania spróbujemy

odpowiedzieć w tym materiale Jeżeli

szukacie unikalnego prezentu

świątecznego to zapraszamy do sklepu

Wokulskiego znajdziecie u nas duży wybór

map plakatów kubków obrazów toreb a

także blues i koszulek które ucieszą

każdego miłośnika historii w 1813 roku

wojska rosyjskie W pogoni za wycofującą

się z Moskwy armią Napoleona zajęły

terytorium Księstwa Warszawskiego Car

Aleksander tego bliskim

współpracownikiem a także przyjacielem i

kochankiem żony Elżbiety był Książę Adam

Jerzy Czartoryski miał wobec tego

obszaru swoje plany już w 1805 roku w

swoich dobrach w Puławach Czartoryski

przedstawił rosyjskiemu władcy projekt

Zjednoczenia wszystkich ziem dawnej

Rzeczpospolitej pod berłem romanowów

teraz pojawiła się na to niebywała

szansa w 1814 roku Rosja stała się

zwycięzcą wojnie z Francją i jedną z

nagród okazało się będące pod francuskim

zwierzchnictwem Księstwo Warszawskie

choć pozbawiony już Wielkopolski z

której utworzono w królestwie Prus

Wielkie Księstwo poznańskie i Krakowa

przekształconego Wolne Miasto pod

względem formalnym podstawą do

stworzenia Królestwa Polskiego stał się

traktat

rosyjsko-austriacko-pru i z 3 maja 1815

roku na jego podstawie na tym obszarze

miał powstać podmiot poddany carowi i

połączony z Rosją aktem Konstytucji

głównym autorem Ustawy Zasadniczej

Królestwa Polskiego na danej przez cara

27 listopada był Książę Adam Jerzy

Czartoryski

konstytucja była na wskrośli liberalna

Królestwo Polskie stało się odrębnym od

Rosji podmiotem z własną armią

administracją i urzędami centralnymi z

państwem rosyjskim

łączył kongresówkę władca i polityka

zagraniczna przy tym ostatnim nie

przyjęto jednak zasady wspólności czyli

wspólnej koordynacji działań w sferze

zewnętrznej lecz Zdecydowano o

podporządkowaniu czy wręcz niemal

całkowitym oddaniu spraw zagranicznych w

ręce Cesarstwa Rosyjskiego mimo to

przeciętny Battle Królestwa Polskiego

cieszył się daleko większym zakresem

swobód niż obywatel rosyjski w

Królestwie Polskim panowała wolność

słowa wolność osobista nietykalność

własności i niezależność sądownictwa

kluczową rolę odgrywał król którego pod

nieobecność zastępował nam jezdnik Polak

konstytucja była na tyle nowoczesna że

większość dzieli rozwiązań mogłaby

obowiązywać również dziś jednocześnie

ustawa zasadnicza nawiązywała do

tradycji przedrozbiorowych i to o wiele

bardziej niż konstytucja Księstwa

Warszawskiego

powróciły między innymi województwa i

wojewodowie czy instytucje sądu

sejmowego stricte związane z czasami

pierwszej Rzeczypospolitej również pod

względem gospodarczym kongresówka była

dobrym miejscem do życia Co było w

znacznej mierze zasługą skarbów

Franciszka Ksawerego

druckiego-lubeckiego to on rozwinął

lokalny przemysł i handel dzięki czemu

Polska gospodarka podbijała wschodnie

rynki

rozwijała się także kultura i nauka już

w 1815 roku powstał Uniwersytet

Warszawski potem Politechnika i szkoła

muzyczna nadzieją napawało również to co

działo się na obszarze dawnego Wielkiego

Księstwa Litewskiego car wprowadził tu

autonomię kulturalną administrację

cywilną oddał w ręce Polaków a w 1817

roku stworzył złożony głównie z Polaków

korpus litewski który w dodatku poddano

pod rozkazy wodza naczelnego Armii

Królestwa Polskiego Wielkiego księcia

Konstantego dwa lata później Aleksander

oddał mu Ponadto zwierzchność nad

administracją państwową nad tym

terytorium

wydawało się że Car już niedługo

doprowadzi do przyłączenia do

kongresówki ziem litewskich i

ukraińskich te nadzieje podsycał sam

władca w trakcie otwarcia obrad sejmu

królestwa w kwietniu

1818 roku z jego ust padły słowa

spełniają się wasze i moje życzenia

podaliście mi sposobność okazania mojej

ojczyźnie co dla niej od dawna gotuję I

co trzyma skoro zasady tak ważnego

dzieła będą mogły być rozwinięte

wznieśćcie się do wysokości waszego

zadania skutki prac waszych uczą mnie

czy wierny my przedsięwzięcią będę mógł

nadal rozszerzać to co już dla was

uczyniłem ostatnie zdanie Polacy

odczytali jako wyraźną sugestię

rozszerzenia granic ich kadłubowego

państwa to wszystko przysparzało

aleksandrowi autentycznej popularności

dał Alojzy Feliński autor pieśni Boże

coś Polskę w której wzywano stwórcę by

nie zwracał ojczyzny lecz pobłogosławił

króla naszego jednak dosyć szybko w

kongresówce pojawiły się pierwsze

problemy Cesarski brat wielki książę

Konstanty skonfliktował się z dowodzoną

przez siebie armią Królestwa Polskiego

wódz naczelny stosował sadystyczną

musztrę w czasie swoich legendarnych

przeglądów wojska na placu saskim

potrafił publicznie upokorzyć każdego

żołnierza niezależnie od stopnia za

chociażby najdrobniejsze odstępstwo od

regulaminu

rezultatem tego były odejścia z Armii a

w skrajnych sytuacjach nawet przypadki

samobójstw

Jednakże ta sama armia Konstantego

prezentowała świetny poziom wyszkolenia

co Zresztą potem udowodniła w trakcie

powstania listopadowego wielki książę

znany był również z obchodzenia

przepisów Konstytucji jednak

odpowiedzialnych za łamanie Ustawy

Zasadniczej było znacznie więcej już w

1819 roku zniesiono wolność prasy i

wprowadzono cenzurę prewencyjną dwa lata

później zakazano zgromadzeń w 1820 roku

pojawił się projekt Kodeksu Postępowania

Karnego który jeszcze bardziej

ograniczał prawa obywatelskie wtedy

Dzięki inicjatywie bonawentury i

Wincentego Niemojowskich udało się z

torpedować te próbę ale w

1825 roku wyłączono jawność obrad sejmu

a opozycyjnych posłów nie wpu na

posiedzenie Do tego doprowadził

uchodzący za dobrego i umiłowanego

władcę Aleksander w tym czasie Car już

nie miał w planach jednoczenia ziem

polsko-litewsko-ukraińskich i w pełni

akceptował stopniowe zaostrzanie kursu

wobec Królestwa Polskiego do zmiany

nastawienia cara miało doprowadzić

uaktywnienie się w królestwie sejmowej

opozycji a następnie ujawnienie anty

carskich spisków w

1823 roku w Wilnie doszło do

aresztowania Filomatów których kurator

okręgu naukowego Wileńskiego Mikołaj

nowosilcow podejrzewał raczej na wyrost

o anty carską działalność

w tym czasie rozbijano już pierwsze

Organizacje konspiracyjne w wojsku

królestwa 25 października

1822 roku aresztowano Waleriana

Łukasińskiego w Rosji czekałaby go kara

śmierci lub zesłanie na Syberię a w

kongresówce dostał karę 9 lat więzienia

zmniejszoną przez Aleksandra do sześciu

towarzystwo patriotyczne do którego

należał Łukasiński było powiązane z

tajnymi organizacjami w Rosji które w

1825 roku doprowadziły do powstania

Dekabrystów nie bez znaczenia był także

fakt masońskich powiązań między polskimi

a rosyjskimi konspiratorami między

innymi z tego powodu na początku lat

dwudziestych loże masońskie zostały w

królestwie zakazane co w naturalny

sposób nie wzbudziło entuzjazmu jeszcze

wpływowych w Księstwie Warszawskim

środowisk pomimo jednak coraz bardziej

widocznych zamortystycznych tendencji w

Królestwie Polskim to rosyjscy

liberałowie nadal mogli tylko pomarzyć o

polskich porządkach dlatego początkowo

tajne organizacje nie odrzucały

możliwości współpracy stare Aleksandrem

który Przecież sam uchodził za liberała

Jednak im więcej powstawało tajnych

związków tym bardziej Car skłaniał się

do twardego kursu A to tylko

radykalizowało liberałów z czasem

królestwo sprowadzoną cenzurą tajną

policją czy ograniczenie praw

obywatelskich zaczynało przypominać

łagodną wersję caratu

twarzą twardego kursu Petersburga był

Mikołaj nowosilcow członek rady stanu

Królestwa Polskiego i szef tutejszej

bezpieki która tropiła różnego rodzaju

Spiski w kongresówce

jednocześnie był to człowiek bardzo

czytany miłośnik nauk dobrej kuchni i

wina

rzekomo zraził się do Polaków po tym jak

zobaczył ich niewdzięczność wobec łaski

jakie uzyskali po 1815 roku

zamiast cieszyć się tym co jest chcieli

tylko więcej i więcej

dla wielu Polaków kongresówka była

bowiem krajem zawiedzionych nadziei

część polskiej elity liczyła że uda się

do Królestwa Polskiego przyłączyć resztę

ziem zaboru rosyjskiego i jako silny

podmiot znacząco oddziaływać na politykę

całego Imperium carów

jednak z każdym kolejnym rokiem taka

perspektywa się coraz bardziej oddalała

mimo to byli tacy którzy doceniali tę

rzeczywistość Chodzi tu przeważnie o

dawnych bohaterów wojen napoleońskich

którzy w Królestwie Polskim zostali

Obdarowani stanowiskami orderami

majątkami oni byli jednak najdalsi od

wszelkich idei powstańczych za symbol

tej grupy może uchodzić namiestnik

Królestwa Polskiego generał Józef

zajączek to on w imieniu króla Polski

wydał na przykład dekret o wprowadzeniu

cenzury nie interweniował w sprawach

łamania Konstytucji nie prosił o łaskę

dla spiskowców choć starał się dbać o

rozwój gospodarczy kongresówki

wpływ na pogarszającą się sytuację w

kongresówce miało również nastawienie

carskiego dworu

przyzwyczajeni do pewnych form

sprawowania rządów od początku namawiali

władcę do porzucenia tego

eksperymentalnego projektu nad Wisłą

zwłaszcza że liberalna zaraza stamtąd

mogła doprowadzić już w samej Rosji do

zmian które zachwieją ich pozycją mówi

się że konserwatysta to były liberał

który ma dorastającą córkę ta definicja

dobrze pasuje do Aleksandra który pod

koniec swojego życia zobaczył jak jego

polskie dziecko sprawia coraz więcej

kłopotów Car nieznoszący sprzeciwów nie

mógł zrozumieć dlaczego obdarzeni takimi

łaskami Polacy są dla niego tacy

niewdzięczni Książę Adam Jerzy

Czartoryski twierdził że Aleksander

lubił formę Wolności Tak jak lubi się

spektakle Nie chciał by one przemieniły

się w rzeczywistość słowem chętnie

zgodziłby się by wszyscy byli wolni pod

warunkiem że wszyscy dobrowolnie

wykonywać będą wyłącznie jego wolę po

śmierci Aleksandra mający dziedziczyć po

nim władzę wielki książę Konstanty

zrezygnował z tronu by móc połączyć się

węzłem małżeńskim z Joanną grudzińską to

głównie dzięki niej wódz naczelny

zmienił swoje zachowanie i po prostu się

uspokoił tron rosyjski przejął z kolei

Mikołaj on nie miał już demokratycznych

ciąg od tak jak jego poprzednik miał za

to głęboko zakorzeniony w pamięci bunt

Dekabrystów z którym musiał się zmierzyć

na początku panowania dlatego

konstytucją Królestwa Polskiego nie miał

zamiaru już się w ogóle przejmować po

śmierci w

1826 roku Józefa Zajączka Car nie

powołał swego namiestnika w królestwie

rozbudował za to system tajnej policji

zaostrzył cenzurę i zlikwidował 2/3

szkół elementarnych z językiem polskim

dwa lata później doszło do poważnego

sporu między władzami królestwa a królem

po aresztowaniach członków towarzystwa

patriotycznego Car chciał ich sądzić w

Rosji ale między innymi dzięki naciskom

Konstantego spiskowcy stanęli przed

sądem sejmowym pod przewodnictwem Adama

Jerzego Czartoryskiego

społeczeństwo solidaryzowało się z

oskarżonymi z jakotymi którzy chcą

przywrócenia Konstytucyjnego porządku

Łagodna kwalifikacja przełożyła się na

łagodne kilkuletnie wyroki więzienia to

oburzyło Imperatora

24 maja

1829 roku w sali senatorskiej na Zamku

Królewskim w Warszawie nastąpiła

koronacja Mikołaja Romanowa Był to ważny

gest przywracający Polakom na powrót

starych dobrych czasów z początków

istnienia królestwa jednak tego samego

dnia spiskowcy szykowali się do zamachu

na cara sprzysiężenie wywodzące się ze

szkoły Podchorążych chciało zmusić króla

do powrotu swobód i przestrzegania

Konstytucji jeżeli by się nie zgodził to

zamierzano go nawet zgładzić pomysł tego

zamachu uwiecznił w Kordianie Juliusz

Słowacki Ale choć do zamachu nie doszło

to bunt stawał się coraz bardziej realny

kroplą która przelała czarego ryczy była

zapowiedź wysłania znów wbrew

Konstytucji armii królestwa do tłumienia

powstania w Belgii

jednocześnie w listopadzie

1830 roku tajna policja wpadła na trop

sprzysiężenia Podchorążych lada dzień

miał nastąpić aresztowanie

podpalenie Starego Browaru na Solcu 29

Listopada miało być sygnałem rozpoczęcia

walki w Warszawie grupa cywilów i

Podchorążych pod wodzą podporucznika

Piotra Wysockiego ruszyła spod pomnika

Jana III Sobieskiego na Belweder celem

pojmania Wielkiego księcia Konstantego

ten w przebraniu niewieścił uciekł nie

udało się to jednak sześciu generałom

którzy odmówili dołączenia do rebeli i

zostali zgładzeni większość elity była w

szoku na wieś tego co dzieje się tej

feralnej nocy na ulicach Warszawy to był

Rubikon rozpoczynała się walka w której

na jednej szalii znalazła się

niepodległość Polski a na drugiej

całkowite zniewolenie

Tak czy inaczej wraz z palącym się

browarem na Solcu giną projekt

kongresówki Królestwo Polskie było

jedynym przykładem w historii kiedy

ziściła się koncepcja Unii

polsko-rosyjskiej w odróżnieniu od

podobnych pomysłów z czasów i

Rzeczypospolitej Tym razem to Rosja była

stroną silniejszą założeniach wszystko

wyglądało pięknie zwłaszcza jeśli

udałoby się przyłączyć do kongresówki i

ziemi litewsko-ruskie przykład

późniejszej autonomii galicyjskiej

pokazuje że gdyby prawo było

przestrzegane a Wolności nieograniczane

to zapewne do powstania listopadowego

nigdy by nie doszło Pytanie tylko czy to

było realne liberalne Królestwo Polskie

było Solą w oku dla wielu Rosjan i

stanowiło realne zagrożenie dla

trwającego nad Wołgą porządku co

szczególnie było widoczne po zławieniu

powstania Dekabrystów zaraz stopniowo

zatem wprowadzał w kongresu system

rządów podobny do tego jaki panował w

Cesarstwie to doprowadziło do sprzeciwu

a w końcu powstania ale gdyby sytuacja

była odwrotna czyli gdyby w Rosji

wprowadzono podobny do polskiego system

to również raczej Można przypuszczać że

to by spotkało się z oporem i siłowymi

próbami zastopowania zmian w samej Rosji

warto sobie bowiem przypomnieć los

Dymitra Samozwańca który na początku

XVII wieku zaprowadzał w Rosji system

liberalnej go sprawowania władzy i to

nie Skończyło się dla niego zbyt dobrze

Nie oznacza to jednak że powstanie

musiało wybuchnąć 29 listopada

1830 roku Królestwo Polskie mogło trwać

tak jak trwało Wielkie Księstwo

Finlandii z tym że stopniowo byłoby

upodabniane do Cesarstwa Rosyjskiego

Unia polsko-rosyjska była zatem pewną

formą zniewolenia która w dogodnym

momencie

mogła dać solidne podstawy do

wywalczania niepodległości Problem w tym

że moment jaki wybrano by tą

niepodległość wywalczyć Był fatalny a

walka okazała się niestety przegrana